IMG 59

252 • Myrtilos

oddać rękę swojej córki -> Hippodamei temu, kto zwycięży z nim w wyścigach. Jednym z konkurentów był -> Pelops. Przekupił on woźnicę M., obiecując mu połowę królestwa Ojnomaosa, by uszkodził rydwan królewski. Doszło do wyścigu, rydwan króla się roztrzaskał, Ojno-maos zginął. Pelops został mężem Hippodamei. Kiedy M. zaczął domagać się zapłaty, Pelops, nie chcąc mieć świadka swego czynu, strącił go ze skały do morza, które odtąd nazywano Morzem Myrtejskim. Tymczasem bóg Hermes przemienił swego syna w gwiazdę. Nad Pelop-sem i jego rodziną ciążyła klątwa, którą rzucił na nich umierający Ojnomaos. Teraz, za sprawą Hermesa, klątwa się spełniła: zaczęli ginąć po kolei synowie i wnukowie Pelopsa, wśród nich -> Atreus i Tyestes. O starej klątwie rodu Pelopidów wspomina Ajschylos w Orestei w odniesieniu do -> Agamemnona Atrydy, którego zabiła —» Kli-tajmestra. • Imię M. uchodziło w starożytności za synonim zdrajcy. Patrz także Erichtonios.

N

najady, —> nimfy żyjące w źródłach, strumieniach i rzekach. Według Homera ojcem ich byt —» Zeus. Inni wskazywali na —» Okeanosa bądź mówili, że spłodziła je rzeka, w której przebywają. Były to piękne, młode dziewczęta o delikatnej urodzie, lubiące taniec, śpiew, często pojawiające się w towarzystwie sylenów, —» satyrów i —» Pana. Towarzyszyły również bogom, na przykład —» Apollonowi czy —> Artemidzie. Lubili je także ludzie, ponieważ n. nawilżały pola, co zapewniało urodzaj. Niektóre z nich miały dar wieszczenia i leczenia. Chorym często wskazywały „lecznicze wody” — strumienie, jeziora lub rzeki, ale ci, którzy kąpali się w wodach zakazanych, świętych, byli karani przez nie paraliżem. Na wsi, w miastach stawiano im kapliczki tak w Grecji, jak i w Rzymie. Składano n. ofiary aż do czasów chrześcijańskich. Nagie n. często ozdabiają fontanny znajdujące się w ogrodach, parkach i na placach.

Hylas i nimfy,

John William Waterhouse