naczyniowe (3)

Działanie

Zastosowa

nie

Przeciw

wskazania

Działanie

niepożądane

Preparat I dawkowanie

Działanie

Zastosowa

nie

i ułatwiające przepływ tkankowy krwi na innej drodze; niektóre z nich np. pentoksyfilina działają reologicznie.

Z leków miołitycznych o działaniu naczyniorozszerzającym pochodne kwasu nikotynowego (nikotol, nikotynian ksantyiu, nikametat, nikofura-noza); cynaryzyna i flunaryzyna, cyklandelat i naftydrofuryl - zostały omówione w rozdz. 13. W tym rozdziale zostaną omówione leki mioli-tyczne o wybiórczym działaniu na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, szczególnie na tętniczki oporowe. Do nich należą: bencyklan, winpocety-na, cyklandelat i alprostadyl.

Bencyklan

Pochodna dimetylopropyloaminy o silnym (silniejszym od papaweryny) działaniu miolitycznym i spazmolitycznym w wyniku czego działa naczy-niorozszerzająco, szczególnie na naczynia mózgowe i naczynia kończyn.

•    Zaburzenia krążenia mózgowego.

•    Stany skurczowe tętnic kończyn - chromanie przestankowe, choroba Raynauda, choroba „niespokojnych nóg”.

•    Mikroangiopatie.

Bencyklanu nie wolno stosować w ciężkim uszkodzeniu wątroby i nerek, niewyrównanej niewydolności krążenia, świeżym zawale mięśnia sercowego, w pierwszych dniach po udarze mózgowym, hipotonii, w ciąży oraz przy skłonności do drgawek.

▲ Może powodować zaburzenia gastryczne, bóle i zawroty głowy, zaburzenia snu, splątanie i omamy.

Halidor - tabletki 0,1 g, oraz ampułki 0,05 g/2 ml; stosuje się doustnie 0,1 g 2 razy dziennie, w ciężkich wypadkach do 0,6 g dziennie, parenteralnie - i.v. lub i.a. 0,05-0,1 g.

Jest to półsyntetyczna pochodna winkaminy o działaniu zmniejszającym napięcie mięśni gładkich naczyń krwionośnych, szczególnie naczyń mózgowych. Zwiększa przepływ krwi przez mózg i pobudza metabolizm komórek mózgowych (działanie nootropowe) i wzmaga ich regenerację. Obniża ciśnienie krwi nie wpływając niekorzystnie na czynność serca. Poprawia ukrwienie kończyn dolnych w angiopatii cukrzycowej i miażdżycy zarostowej tętnic.

• Stosowana w ostrych stanach niedokrwiennych mózgu, w przypadku neurologicznych i psychicznych objawów zaburzeń krążenia mózgowego, w zaburzeniach słuchu pochodzenia naczyniowego, retinopatii cukrzycowej i miażdżycowej oraz zaburzeniach krążenia krwi w siatkówce i naczyniówce.

Może powodować przejściowe spadki ciśnienia tętniczego oraz częstoskurcz i dodatkowe skurcze nadkomorowc.

▲    Jest przeciwwskazana w ciąży oraz w przypadku nadwrażliwości na nią.

Vinpoton (Cavinton, Rcccmn) - winpocelyna, tabletki 0,005 g oraz ampułki 0,01 g/2 ml; stosuje się doustnie co 8 godz. 1-2 tabl. oraz we wlewie kroplowym t'.v. początkowo 0,02 g, zwiększając w następnych dniach dawkę do I mg/kg m.c./dobę.

Pochodna trimetylocyklanoheksanoiu. Działa miolitycznie i spazmoli-tycznie szczególnie na mięśnie naczyń - rozszerza tętnice, zwłaszcza oporowe.

•    Stany skurczowe naczyń kończyn - chromanie przestankowe, choroba Raynauda, miażdżyca i zapalenie tętnic kończyn, ostre zapalenie żył z owrzodzeniem podudzi.

•    Zaburzenia krążenia mózgowego - np. po udarach mózgu (nie w pierwszych dniach).

Nie powinno się stosować cyklandelatu w ostrej fazie udaru mózgu oraz w świeżym zawale mięśnia sercowego.

▲    Lek mało toksyczny - przy przedawkowaniu (powyżej 1 grama) -bóle i zawroty głowy, spadki ciśnienia, pocenie się, nudności.

Cyclospasmol (Spasmocyclol) - tabletki 0,4 g; stosuje się 1 tabletkę 2-3 razy dziennie.

Alprostadyl

Syntetyczna prostaglandyna E, (PGE,). Naturalna PGE, jest wytwarzana w organizmie przez śródbłonek naczyń krwionośnych, na który wywiera działanie ochronne. Powoduje rozkurcz tętniczek i zwieraczy przedwło-śniczkowych, zwiększa aktywność fibrynolityczną osocza. Zmniejsza aktywność i agregację płytek krwi oraz zwiększa „plastyczność” erytrocytów (działanie reologiczne). Zmniejsza również proliferację miocytów i hamuje aktywność neutrofilów. W konsekwencji krążenie w chorej kończynie ulega poprawie.

Działanie terapeutyczne alprostadylu jest długotrwałe i utrzymuje się również po zakończeniu leczenia.

•    Alprostadyl jest stosowany w leczeniu przewlekłego niedokrwienia tętniczego prowadzącego do znacznego zwężenia lub niedrożności tętnic oraz jako leczenie paliatywne do czasu zabiegu operacyjnego we wrodzonych wadach serca (w zwężeniu tętnicy płucnej, koarktacji aorty i tetralogii Fallota).

Przeciw

wskazania

Działanie

niepożądane

Preparat i dawkowanie

Działanie

Zastosowa

nie

Przeciw

wskazania

Działanie

niepożądane

Preparat i dawkowanie

Działanie

Zastosowa

nie

507