NadciÂnienie Tŕtnicze tif

Nadciśnienie tętnicze

Podział nadciśnienia tętniczego

►    Pierwotne (> 90% przypadków)

►    Wtórne (o znanej przyczynie)

Epidemiologia pierwotnego nadciśnienia tętniczego

►    Rozkład ciśnienia tętniczego w populacji dorosłych Polaków (2002 r)

►    Nadciśnienie tętnicze - 29%

►    Ciśnienie wysokie prawidłowe - 30%

►    Ciśnienie prawidłowe - 21%

►    Ciśnienie optymalne - 20%

►    Częstość występowania nadciśnienia tętniczego:

►    zwiększa się z wiekiem

►    Częściej u mężczyzn i u kobiet po menopauzie

Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (wg ESC i ESH)

Kategoria	Skurczowe	Rozkurczowe
Optymalne	= 120	=«n
Prawidłowe	no-no	Su-04
Wysokie pirawidłowe	130-uo	S5-S9
Nadciśnienie
stopień ł (łagodne)	140-159	00-90
stopień Z (umiarkowane)	150-179	100-100
StCipIćfl 3 {ul^Zklt'}	21 ISO	a 110
izolowane skurczowe	żl 140	= 00

Przyczyny wtórnego nadciśnienia tętniczego

►    Choroby nerek

►    Nefropatia cukrzycowa

►    Zwężenie tętnicy nerkowej

►    Zaburzenia endokrynologiczne

►    Nadczynność lup niedoczynność nadnerczy

►    Koarktacja aorty

►    Ostry stres

►    Hipoglikemia

►    Po dużych zabiegach operacyjnych

►    Zespół obturacyjnego bezdechu sennego

►    Choroby neurologiczne

►    Zwiększone ciśnienie śródczaszkowe

►    Zespół Guillaina i Barrego

►    Porażenie czterokończynowe

►    Leki (doustne środki antykoncepcyjne)

ć ► Substancje toksyczne (alkohol, nikotyna, amfetamina, kokaina)

Patogeneza pierwotnego nadciśnienia tętniczego

►    wieloczynnikowa

►    Uwarunkowane genetycznie lub środowiskowo zaburzenie czynności jednego lub kilku układów biorących udział w regulacji ciśnienia tętniczego:

►    Układ renina-angiotensyna-aldosteron (RAA)

►    Układ współczulny

►    Peptydy natriuretyczne

►    Substancje wytwarzane przez śródbłonek naczyniowy

Układ RAA		Układ współczulny
► Renina		► T częstotliwość rytmu i siłę skurczu mięśnia
► Wytwarzana przez aparat przykłębuszkowy nerki		sercowego -> T pojemność minutową
► Działanie: odpowiedzialna za powstawanie angiotensyny I		► Skurcz mięśni gładkich -> T opór obwodowy
► Angiotensyna II		► T objętość krwi krążącej
►    Powstaje w płucach pod wpływem ACE ►    Działanie: ►    Skurcz naczyń (także wieńcowych) ►    Działanie aterogenne i prozakrzepowe ►    Pobudza wydzielanie aldosteronu ► Aldosteron ►    Wytwarzany w korze nadnerczy ►    Działanie: T wchłanianie zwrotne Na^+w kanalikach		► T aktywność układu RAA

Peptydowe hormony natriuretyczne

►    Przedsionkowy peptyd natriuretyczny (atrial natruretic peptide, ANP) i mózgowy peptyd natriuretyczny (brain natńuretic peptide, BNP)

►    Wytwarzane w sercu, nerkach, naczyniach, mózgu

►    Przeciwdziałają różnym mechanizmom zwiększającym ciśnienie tętnicze:

►    Rozkurcz naczyń

►    T wydalania Na i wody przez nerki

►    Hamowanie działania angiotensyny II, aldosteronu, noradrenaliny, wazopresyny o endoteliny I

Czynniki środowiskowe

►    Spożycie soli

►    Mała aktywność fizyczna

►    Otyłość (zwł. brzuszna)

►    Stres psychiczny (T napięcie układu współczulnego)

Substancje wytwarzane przez śródbłonek naczyniowy

►    Tlenek azotu (NO)

►    Rozkurcz mięśni gładkich tętnic -> rozszerzenie naczyń

►    Hamuje agregację płytek krwi

►    Działanie antyproliferacyjne

►    Zapobiega utlenianiu lipidów

►    Endotelina

►    Działa antagonistycznie do NO

►    Przerost mięśnia sercowego

Obraz kliniczny

►    Często przebieg bezobjawowy

►    Mogą wystąpić bóle głowy, zburzenia snu, łatwe męczenie się

►    Rozpoznanie:

►    Wartości ciśnienia skurczowego > 140 mm Hg i/lub rozkurczowego > 90 mm Hg

►    Stwierdzone podczas 2 wizyt (wartości średnie z 2 pomiarów)

Powikłania nadciśnienia tętniczego		Leczenie
► Przerost lewej komory serca		► Zmiany stylu życia
► Niewydolność serca		► Zmniejszenie masy ciała do prawidłowej
► Przyspieszony rozwój miażdżycy tętnic		► Dieta śródziemnomorska
► Udar mózgu (krwotoczny, niedokrwienny, Tl A)		► Zmniejszenie spożycia soli (< 6 g/dz)
► Upośledzenie czynności nerek, niewydolność nerek		► Ograniczenie spożycia alkoholu
► Rozwarstwienie aorty		► farmakoterapia
► Zmiany w naczyniach siatkówki (wybroczyny, wysięki,
obrzęk tarczy nerwu wzrokowego)

Sytuacje szczególne

►    Podeszły wiek

►    Często izolowane nadciśnienie skurczowe

►    Leczenie zmniejsza śmiertelność i chorobowość z powodu chorób układu krążenia

►    Często hipotonia ortostatyczna

►    Cukrzyca typu 2

►    Docelowe ciśnienie tętnicze < 130/80 mm Hg (125/75 mm Hg u osób z białkomoczem)

►    Ciąża

►    Fizjologia: obniżenie RR w II trymestrze, powrót do wartości sprzed ciąży lub zwiększenie w III trymestrze

►    Nadciśnienie tętnicze ciążowe - rozwija się po 20. tyg. ciąży i ustępuje w ciągu 6 tyg. po porodzie

►    Nadciśnienie + znaczny białkomocz - stan przed rzucawkowy

Nadciśnienie płucne

►    Nieprawidłowy wzrost ciśnienia w tętnicy płucnej spowodowany różnymi chorobami serca, płuc i naczyń płucnych

►    Przyczyny:

►    Zmiany w naczyniach płuc

►    Idiopatyczne

►    W chorobach tkanki łącznej: twardzina, toczeń, RZS

►    Wady serca z przeciekiem lewo-prawym

►    Choroby lewego przedsionka, komory lub zastawek

►    Przewlekła choroba zakrzepowa lub zatorowa

►    Choroby płuc

►    POChP

_______t _ Zespół Joezdechu sennego____________________________________

Obraz kliniczny nadciśnienia płucnego

►    Objawy:

►    Ograniczenie tolerancji wysiłku spowodowane dusznością lub męczliwością

►    Zasłabnięcie w czasie wykonywania wysiłku (w zaawansowanej)

►    Objawy niewydolności prawokomorowej serca

►    Sinica centralna w wadach z przeciekiem

►    Palce pałeczkowate w chorobach płuc lub wrodzonych wadach serca

►    Przewlekła niewydolność żylna w zakrzepowo-zatorowym nadciśnieniu płucnym

►    Przebieg postępujący

►    Średni czas przeżycia w idiopatycznym nadciśnieniu płucnym 2,8 roku

Postępowanie w nadciśnieniu płucnym

►    Ograniczenie wysiłków fizycznych

►    Ograniczenie ilości soli w diecie

►    Farmakoterapia

►    Leczenie inwazyjne

►    Septostomia przedsionkowa

►    Trombendarterektomia płucna

►    Przeszczepienie płuc i serca