Anita Orzeł-Nowak
Nazwa procedury: nakłucie jamy opłucnej (torakocenteza), asystowanie przy zabiegu Definicja:
Nakłucie opłucnej jest to wprowadzenie przez skórę i przestrzeń między żebrami igły lub rurki z zaostrzonym mandrynem (cienkim drutem zapewniającym drożność igły). Zapobiega nagromadzeniu się płynów, powietrza w jamie opłucnej upośledzającego prawidłową wymianę gazową w płucach lub usunięcie tych nagromadzeń. Zabieg wykonuje lekarz. Pielęgniarka przygotowuje pacjenta i opiekuje się nim w trakcie i po zabiegu, przygotowuje sprzęt, asystuje lekarzowi w czasie badania. Dren zakłada się w II przestrzeni międzyżebrowej gdy jest tylko powietrze w jamie opłucnej, gdy jest krew lub płyn- w IV lub V. Najłatwiejsze w użyciu są fabryczne zestawy do drenażu opłucnowego. (Ryc.)
Gromadzenie się płynu w jamie opłucnej może być objawem choroby samej opłucnej, choroby płuc i choroby innych narządów klatki piersiowej oraz jednym z objawów choroby ogólnoustroj owej.
Rodzaj zabiegu: diagnostyczny, terapeutyczny Cele:
• pobranie płynu z jamy opłucnej do badania (ustalenie obecności płynu i jego składu chemicznego oraz rodzaju obecnych składników morfotycznych, jak komórki ustroju lub bakterie),
• usunięcie zalegającego płynu lub powietrza jamy opłucnej,
• podanie leku,
• założenie drenu, prowadzenie drenażu ssącego (założenie stałego drenażu ssącego)
• wprowadzenie aparatury do wziernikowania,
• rozdzielenie zrostów pomiędzy opłucną płuca a ścianą klatki piersiowej.
Wskazania
• Przesięki:
o Niewydolność krążenia o Marskość wątroby o Zespół nefrytyczny o Hipoalbuminemia o różnej etiologii o Zapalenie osierdzia przewlekłe zarostowe o Nowotwory złośliwe płuc, opłucnej
• Wysięki
o Ropniak opłucnej,
o Obecność płynu wysiękowego: zapalenie opłucnej (gruźlica, bakteryjne, wirusowe, grzybicze), o Nowotwory złośliwe opłucnej, o Toczeń rumieniowaty o Zapalenie trzustki o Zawał płuca o Zespół Dresslera
o Zespół Meigsa (płyn pojawia się równocześnie w jamie opłucnej i otrzewnej) o Uraz mechaniczny śród
o Choroby tkanki łącznej np. reumatoidalne zapalenie stawów
• Odma opłucnowa,
• Rozedma podskórna.
Przeciwwskazania:
• brak współpracy ze strony chorego,
• ropień płuca,