0>
kwiczenie 7
WPŁYW ŁYŻNIKA ZESTYKOWEGO NA ZJAWISKA W OBWODZIE 7.1. Uwagi ogólne
Podczas pracy łącznika istnieje ścisła współzależność między łącznikiem i obwodem, występująca zwłaszcza podczas pracy załączeniowej
i wyłączeniowej. Przy załączaniu obwodu łącznik może w znacznym stopniu wpływać na przebieg prądu, a podczas wyłączania wtrącenie w obwód rezystancji łuku zmienia impedancję obwodu, co ma istotny wpływ na przebiegi prądu i napięcia powrotnego.
Celem ćwiczenia jest pokazanie wpływu chwili załączania na przebiegi prądu w niskonapięciowym jednofazowym obwodzie o charakterze rezy-stancyjno-indukcyjnym oraz wpływu łuku wyłączeniowego w tym obwodzie na prąd, współczynnik mocy oraz składową podstawową napięcia powrotnego.
T^^^Z^^tóka^jodczae^zał^czania^^obwodu 7.2.1 . Wiadomości wstępne
W praktyce w większości przypadków niskonapięciowe łączniki zestykowe pracują w obwodach rezystancyjno-indukcyjnych o różnych współczynnikach mocy, których wartości mogą zazwyczaj być zawarte w szerokich granicach między 0,05 a 0,95. Przypadek załączania pojemności omówiono oddzielnie w p. 11. Przeprowadzona niżej analiza dla dwóch skrajnych przypadków obwodu o możliwie dużym i możliwie małym współczynniku mocy pozwala n8 wyjaśnienie przypadków pośrednich i pokazanie trudności w pracy łącznika w pozorni.' łatwych warunkach układowych. W rozważaniach pominięto wpływ pojemności własnych obwodu.
7.2.2. Załączanie obwodu o przewadze rezystancji
I
[podczas załączania obwodu rezystancyjnego mogą występować bardzo duże stromości prądu, przy czyn wartość prądu w chwili załączenia będzie zależała od tego, w Jakiej chwili w stosunku do fali Tlapięcia za-
silającego nastąpi zetknięcie się etyków^ Uproszczony obraz zjawisk pokazano na rys. 7.1. Jeżeli przyjmie się, że w obwodzie z rys. 7.1b zetknięcie się styków łącznika nastąpi w chwili t1 przechodzenia na-plęoia przez zero, to ponieważ napięcie i prąd są w fazie, prąd w obwodzie jest określony wzorem
gdzie (// - faza napięcia w chwili załączenia, to- pulsacja napięcia.
t
Rys. 7.1. Załączanie obwodu o przewadze rezystancji
a-uproszczone przebiegi prądów i napięć przy L = 0, b - schemat zastępczy obwodu, c - rzeczywisty przebieg prądu, ti, t2, t - chwile załączenia, z - stała czasowa obwodu rze-1 ‘ x czywistego
Największa stromość naraataniB prądu występująca w chwili t1 = 0, 0) jest określona wzorem
pAwzrtiuta do wer.uśct Im, zaś dalszy jego przebieg określony jest
oli przyjmie się, że zetknięcie się styków łącznika następuje w chwi-tg przechodzenia neplęoia przez ekstremum, to do chwili tp nagle na łączniku j<st równe napięciu źródła. W chwili tp przy pomi-vu rezystancji zestykowej napięcie u} maleje do zera, prąd sko-