P1020658

174

oząatici fazy rozproszonej mają jednakową wielkość, kształt i właściwości, to mamy do czyn len Ca i" układ en m o n o d y s-'p ’e r^E *w j n y~m Iu5~lż^dy3perayjhym,j~eall cząstki aą roż-

, ne - _ą ^{n 1} ’ dyspersyjnym.

v; miarę nagromadzania się władzy o koloidach pojęcie układ koloidowy okazało się niewystarczające, zwłaszcza dla potrzeb • nauk biologicznych £z]. Definiując układ koloidowy, za najistot niejazą cechę tego układu przyjęto Jego charakter niejednorodny fizycznie, a więc co najmniej dwufazowoać. V koloidach nleorga-, nieśnych,, np. metalicznych, ta dwufazowoać występuje wyraźnie. Cząstki fazy rozproszonej są rozpoznawalne w ultramikroskopie,

. mają dyskretną powierzchnię fazową, na której zachodzi adsorpcja warunkująca utworzenie ładunku elektrycznego stabilizującego układ. Rozdrabnianie cząstek nie zmienia ich charakteru chemicznego, gdyż cząstki te powstały w wyniku agregacji cząsteczek /molekuł/, W przeciwieństwie do tego typu układu koloidowego istnieje wiele ciał organicznych /np. białka, pollsacha-rydy/., których, molekuły są tak d.uże /ciężar drobinowy od kilkudziesięciu-tysięcy do kilku milionów/, że ich rozproszenie w, postaci pojedynczych cząsteczek, a więc roztwór rzeczywisty, y-Jestjddnocześnieroztworem koloidowym.

Na skutek złożonej struktury chemicznej ną powierzchni cząsteczek olbrzymów występują różne aktywne grupy ohemiczne, np. -OH, -COOH, -021: -CHg-CHg-, które wykazują powinowactwo z odpowiednim rozpuszczalnikiem;* w wyniku tego cząsteczki są łatwo ^zwllżalne i ulegają spontanicznemu rozproszeniu /rozpuszczeniu/ -Powierzchnia cząsteczek jest w pewnym stopniu rozmyta i trudno tu mówić_Q_MrebaeJ>Xaaifl- i . JpJ powierzchni. Koloidy tego typu. nazwano.-- k o 10 1 darni o z ą d t e c z k o w y m l ’ w ^ odróżni emiu od ppprzednich, tzw. Je p 1 o i d ó w f a"z o-w y c h.    ^ :-i^;

Właściwości fizyczne i chemiczne układów koloidowych zależą zarówno.od fazy razproezotyjJ, jak i ciągłej. Opracowano kilka systemów klasyfikacji układów koloidowych opartych ńa różnych kryteriach. Ną przykład,Ostwald wyróżnia w zależności od stanu akupienją ośrodka dyspersyjnego 1 fazy rozproszonej następu.1ao< układy: , % y    , V. ..    .    ~

; 1/$Ś|y /ciec*rozproszona w gaz je/,,

2/ gazole_/ciało stałe rozproszone w gazie/,

3/ plany albo zole /gaz rozproszony w cieczy/,

4/ 'emulsje koloidowe /ciecz w cieczy/,

5/ zawiesiny albo suspensie koloidowe /ciało stałe rozproszone w cieczy/,

I    piany stałe /ciecz rozproszona w ciele stałym/,

7/ "zole stało /ciało stałe rozproszone w ciele stałym/. Zależnie od zachowania się pozostałości otrzymanej po odparowaniu ośrodka dyspersyjnego w niewysokich temperaturach, Zslg-mondy dzieli układy koloidowe na:

-    odwracalne, gdy sucha pozostałość przechodzi pod działaniem ośrodka dyspersyjnego całkowicie do roztworu, '

-    nieodwracalne^gfdy sucha pozostałość nie przechodzi do roztworu*.

Freudenllch sa podstawę podziału koloidów przyjął Ich. wrażliwość na działanie elektrolitów: wrażliwe na niewielkie_ etcżer L nia-niektaroli.tów nazwał k o l o_i’*3 a m i e 1 e k t r o-k r a t y c z n y m. li a mało wrażliwe - _k o 1 o .1. d. a-m i.

r a t y o z_njrjB.-l—    ■ -    ,

Klasyfikacja koloidów nie została bynajmniej zakończona; trudności, jakie się- tu-napotyka, spowodowane są przede wszystkim występowaniem form koloidów o pechach pośrednich. Najbardziej kompletny i najpowszechniej stosowany jest podział na K o 1 o i d |y ,    1 i o f o b o w e i 1 i o f i . ojn^-Gba-

rakterystykę tyą£*~koloidów podanotabeli 12.

Koagulacja różnycŻ typów koloidów, chociaż w swej istocie jest jednakowa, to jednak różni się wieloma towarzyszącymi jej 8*zjawiskaml, jak: zmianą barwy, lepkością, sedymentacją, zmętnieniem. tworzeniem galarety; zanikiem ruchów Browna itp. Zmiany -te widoczne aa w drugim,~ tzw, j a w n y~m s t~a d i u m k o, a fi U.-l a-C j < , które nasteguje po okresie pierwszego" stadium okrytej koagulacji. Na kos

j lację k<?loj,dów ma wpływ wiele czynników, jak :.i.działanie elektro-llltów /zależnie od ich stężenia, wartościowości, znaku/, ogrze-wanie, zamrażanie, zmiana stężenia, fazy rozproszonej, naświetlenie. wyładowani^eTSFfaTrnz.nąy' ajjtyadźwieki, mechaniczne mieszanie 1 wstrząsanie, gazy, przepuszczane przez zol oraz substancje zmieniające atał^'dielektryczna ośrodka dyspersyjnego.