SfltMtitwcss
Wszelkie bezpośrednie porównania danych liczbowych z różnych źródeł nic byty możliwe, w rozpatrywanych bowiem badaniach atoso- . warw odmienno techniki badawcze oraz niejednakowe rozwiązania me-todologiczne.
Dlatego też ograniczono się jedynie do porównywania relacji lub zależności stwierdzonych w rozpatrywanych badaniach.
Rezultaty badań monograficznych wykorzystywano głównie do wstępnej weryfikacji tych hipotez badawczych, które nie mogły być zweryfikowane w badaniu masowym.
Dostępne materiały empiryczne należy ogólnie ocenić jako niekompletne w tym sensie, że nie wszystkie z istotnych hipotez mogły być potwierdzone lub odrzucone. Z tego też powodu pewna część koncepcji teoretycznych, zarysowanych w niniejszej pracy, będzie mogła . być ewentualnie zweryfikowana w, dalszych studiach nad czytelnictwem książek. Wyniki masowego badania, zrealizowanego przez Główny Urząd Statystyczny, nie pozwoliły bowiem zweryfikować dość istotnej części wątków teoretycznych.
4. CZĘSTOTLIWOŚĆ CZYTANIA KSIĄŻEK JAKO WSKAŹNIK
SIŁY MOTYWACJI CZYTELNICZYCH
4.1, Analiza danych ogólnych
Jeśli przyjmie się założenie, iż częstotliwość czytania książek stanowić może wskaźnik siły motywacji czytelniczej, to w konsekwencji różne stopnie częstości sięgania po książkę można interpretować jako różnice w natężeniu motywacji czytelniczych, W myśl tej koncepcji osoby w ogóle nie czytające książek należałoby traktować Jako Jednostki pozbawione w ogóle motywacji czytelniczych, zaś osoby na przeciwnym krańcu,* tej skali - jako jednostki o najsilniej rozbudzonych motywacjach czytelniczych. Jest to oczywiście pewne uproszczenie analitycznej Można bowiem teoretycznie wyobrazić sobie sytuację, w której np. osoba odczuwająca silnie motywację czytelniczą nie może jej zrealizować ze względu na brak dostępu do książek.
Wydaje się jednak, te takie skrajne sytuacje są na tyle rzadki**, li potraktowanie częstotliwości czytania książek jako wskaźnika sU ly motywacji nie jest obarczone ryzykiem popełnienia istotne-40 błędu w Interpretacji,
Ważne Jest skonstruowanie odpowiedniej skali, .za pomocą której można by mierzyć częstotliwość czytania książek. Jak już częściowe wyJaśniono( spośród wielu możliwości pomiaru tego zjawiska do najczęściej stosowanych zaliczyć należy przede wszystkim rejestrowanie ocen samych respondentów* dotyczących Ich częstości kontaktów 2 książką oraz próby Obiektywizowania" tej Informacji poprzez odnoszenie pytania do konkretnego wycinka czasu. Przykładem pierwszego typu pytań może być pytanie: "Jak często w ciągu ostatniego roku mlał(a) Pan(i) czas na czytanie książki z literatury pięknej'*? skategoryzowane w formie ogólnikowej (por. A. Pawełczyńaka, 1969, s. 38) lub pytanie "Czy czyta Pan(l) książki"? (J, Ankudowlcz, 1967, s. 169). W drugim wypadku pytania konstruowane są wg schematu: "Ue książek przeczytał(a) Pan(ł) w ciągu ostatniego roku (miesiąca, tygodnia)?" (por,, np, A. Pawełczyńska, 1969, s, 39; A. Kio akowska, 1972, s. 160).
W badaniach przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny zastosowano drugi typ pomiaru częstości czytelnictwa. Odpowiedzi respondentów klasyfikowano według sledmiostopniowej skali. Otrzymano następujący rozkład odpowiedzi:
Uiczba osób, które W cięgu |
H |
% |
ostatniego roku : . |
25 304 |
100,0 |
i. Nie przeczytały żadnej księżki |
9 992 |
39.5 |
2. Przoczytały 1-2 księżkl |
2 816 |
. il.l |
3. Przeczytały 3-6 księtek |
3 725 |
14,7 |
4, Przeczytały 7-12 kslężek |
3 007 . |
11,9 |
5. Przeczytały 13-24 książek |
2 391 |
9,4 |
6. Przeczytały 25-50 kaiężek |
,1624, |
. 6.5 |
7«?Przeczytały ponad 50 ksl^żok |
1 749 |
6,9 |