szat zainteresowań nauczyciela jest bardziej wyznaczony potcncjalno-
ścią dziecka niż istniejącym sianem jego rozwoju. Odpowiednio też,
istota wychowania polega na inspiracji i stymulowaniu nowych szans
rozwojowych i zaciekawień człowieka, a proces wzrostu i stawania
się, dochodzenia Jo człowieczeństwa jest obszarem zainteresowań naci: o wychowaniu (Wojnar, 1995).
Powód czwarty, wskazujący na potrzebę orientacji prospektywnej v. kształceniu nauczycieli, ma charakter epistemologiczny, wykazuje bowiem, że dla kształtowania osobowości człowieka nieobojętny jest fakt udziału różnych kategorii czasu. Tak, np. zdominowanie procesu kształcenia przez kategorię czasu przeszłego wiąże się z czynnością odtwarzania przeszłości, a tym samym kształtowania postaw zachowawczych. Natomiast wyznaczenie procesu kształcenia kategorią czasu przyszłego wyklucza odtwarzanie wzorów, inspirując do zachowań innowacyjnych i postaw twórczych.
Ambiwalencja zaczyna uia.-.iac ■Aspólc/cśuic bo iu!j ważnej kategorii pojęciowej w naukach społecznych. Uzasadniono jest więc pytanie: czy pojęcie to zyskuje nową treść na skulu, dostrzegalnej zmienności zjawisk życia społecznego i stąd jego obecność w dyskursie społecznym, czy też są jakieś inne przyczyn) współczesnego awansu lego pojęcia?
Słownikowe znaczenie terminu ambiwalencja wskazuje na dwojakość, dwuwurtościowość odczuc W analizach psychologicznych oznacza doznawanie jednocześnie sprzecznych u./.uć i chęci w stosunku do tych samych osób, przedmiotów. W odczuciu powszechnym ambiwalencja kojarzy się raczej uuy.lywnk, oznaczając elnyicjltość^cłiaos, a więc jakiś rodzaj braku, np. w postawie człowieka. A. Ktoskowska stwierd/a, że każda ambiwalencja jest trudna do zniesienia dla przeciętnego człowieka, ale każdy jest skazany na pewną jej dozę dlatego, że wiele wzorów, świadomie czy mniej świadomie, wywiera kształtujący wpływ na człowieka, (kluskow.ska, s. 53).
Współcześnie obserwuje się ewolucję tieści i zakresu znaczeniu wego tego terminu. Przełom postmodernistyczny awansuje to pojęcie; więcej - właściwie ambiwalencja, zdaniem Baumana, w pewnym sensie konstytuuje ów przełom. Ambiwalencja przestaje być współcześnie deficytem, staje się natomiast integralnym czynnikiem kondycji ludzkiej i złożoności ontycznej współczesnego świata (Witkowski, 1994, s. 190).
Współczesne odczytanie sensu ambiwalencji łączone może być -zdaniem Witkowskiego - z takimi terminami, jak np. oscylacja - wahanie, kojarzonymi z określonym typem zachowania, które* cechuje konfliklowość odczuć, decyzji, mających swe uzasadnienie w racjach często przeciwstawnych. Drugim terminem lączącynrrsię ze współczesnym sensem ambiwalencji jesi nierozsmygnięcie, oddające stan