zamykania się zastawek serca. I tak Ti jest wynikiem zamknięcia się zastawek przedsionkowo- komorowych, czyli zastawki mitralnej i trójdzielnej (zatem posiada dwie składowe: mitralną im trójdzielną). Jest to ton skurczowy, gdyż powstaje na początku skurczu komór.T2 jest efektem zamknięcia się zastawek komorowo - tętniczych, czyli zastawki aortalnej oraz zastawki tętnicy płucnej (posiada zatem składową aortalną i płucną). Jest to ton rozkurczowy, który powstaje na początku czynności rozkurczowej komór. T] jest najgłośniejszy na koniuszku serca, zaś u podstawy serca bardziej zaznaczony jest T2. Ton pierwszy prawie nakłada się z tętnem na tętnicy szyjnej. Tony serca trzeci i czwarty mogą stanowić fizjologię u osób młodych, natomiast u osób dojrzałych zawsze są powiązane ze zmianami w zastawkach czy niewydolnością komór. Podczas osłuchiwania T2 można wysłuchać tzw. rozdwojenie fizjologiczne tego tonu na szczycie wdechu. Jest to związane z cyklem serca w prawej i lewej połowie serca - w lewej Polowie serca zjawiska są nieco wcześniejsze niż w prawej Polowie serca.
Miejsca osłuchiwania zastawek serca ilustruje rycina 2.
Ryc. 2
[Źródło: Tatoń J, Czech A. Diagnostyka internistyczna . Podręcznik dla lekarzy i studentów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2002, s.391.
Ryc. 27.10 Typowe miejsca osłuchiwania serca . b ~c. Pozycje, w których tony i szmery stają się lepiej słyszalne.]
Zjawiskami osłuchowymi nieprawidłowymi są szmery serca. Są to dźwięki, które mogą być związane z organicznym bądź czynnościowym uszkodzeniem serca. W trakcie osłuchiwania szmerów należy określić ich czas występowania w odniesieniu do cyklu serca. Szmery serca osłuchuje się lejkiem stetoskopu.
Badanie krążenia obwodowego