Okazuje się. ze nie tak łatwo jest docisnąć tłoczek do końca. „Coś" stawia opór. Wiemy, ze tym czymś jest powietrze. Tłoczek jednak powoli s;ę Drzesuwa. czyli powietrze można ścisnąć. Mówimy, ze powietrze jest ściśliwe. Drewnianego klocka me udałoby się nam ścisnąć, wody w słoiku również, a powietrze mogliśmy ścisnąć tłokiem w strzykawce.
3. A teraz puść tłoczeK. me przestając zatykać otworu strzykawki.
4. Tłoczek sam przesuwa się z powrotem.
Powietrze może również rozszerzać się. mówimy, że powietrze jest rozprężliwe.
„Ściśnięte" powietrze znajduje się w dętce rowerowej, w skórzanej piłce i w wielu innych przedmiotach.
Dlaczego woda nie wylewa się ze szklanki odwróconej do góry dnem?
Potrzebne przedmioty:
szklanka z woda* kartka papieru
1. Do szklanki nalej co pema wody.
2. Szklanko z woda nakryj kartką papieru.
3. Podtrzvmuiac Kartko odwroc szybkim ruchem szklanko Co gór/ dnem (najlepiej nad zlewem).
4. Deiikatme odsuń roko od kartki papieru.
Widzimy, ze kartka nie odrywa się od szklanki i woda się me wylewa. Dlaczego kartka me odpada, dlaczego woda me wylewa się ze szklanki?
Woda dziaia swym ciężarem na kartkę paoieru. Co więc podtrzymuje kartkę od dołu? Coś musi „trzymać" ją cd spodu. Na kartkę oapieru ciśnie od dołu powietrze, i to tak mocno, ze me pozwala oderwać się kartce od szklanki. Ta siła powietrza dziatająca na kartkę nazywa się ciśnieniem atmosferycznym.
Powietrze sięga wiele kilometrów w gorę. chociaż im wyżej, tym jest rzadsze. Wysoki „slup powietrza'’ wywiera nacisk na wszystko, co znajduje się na powierzchni Ziemi. Wielokilometrowej grubości warstwę powietrza otaczającą całą kulę ziemską nazywamy atmosfera. I stąd właśnie pochodzi nazwa ciśnienie atmosferyczne.
7