| \p I Wybór wzajemny obustronnie pozytywny A" wybiera JT i wybiera ..A” (wzajemna silna sympatia. przyjaźń)
A 4_____ B
I yp II: Wybór jednostronnie pozytywny a zarazem jednostronnie negatywny ..A" wsbicra ..B" lecz ..B” odrzuca „A” (sympatia antypatia)
A ---► B
lyp III Wybór jednostronnie pozytywny: ..A" wybiera „B a ,.B pomijaj (sympatia jednostronna)
l yp IV. Wybór obustronnie negatywny. .A odrzuca ..li i „B odrzuca ..A’ (wzajemna silna antypatia)
I yp V Wybór jednostronnie negatywny: ..A odrzuca „B” a »B pomija .A' (antypatia jednostronna)
Typ VI Brak powiązań .A pomija ,.B" i „B" pomija „A" (obojętność)
Oznaczenia:
kierunek wyboru pozytywnego
- ------► kierunek wyboru negatywnego
► pominięcie osoby 7.6. Graficzna analiza danych
Wyniki odzwierciedlające stosunki interpersonalne między uczniami, dają się przedstawić graficznie w postaci socjogrnmti Zaletą socjogratnów jot szybka orientacja czytelnika w rozkładzie stosunków społecznych w grup:.-W zależności od celu badań, można opracować socjogram grupowy uwzględniaj h uczniów jak i socjogram indywidualny odnoszą
się tylko do uczniów bezpośrednio powią/anych / daną jednostką. Socjogram gru|K>wy może być socjogramcm nieuporządkowanym i uporządkowanym
Opierając się na danych liczbowych zwanych w tabeli 1 przedsuwmoo obraz stosunków panujących winni uczniów w grapie, w formie tocjogramu nieuporządkowanego Sporządzano go. aby uwypuklić wewnętrzny podział uczniów ta podgrupy, w zależności od ilości otrzymanych pozytywnych wyborów. Socjogram ułatwia wizualne rozpoznanie pozycji społecznej poszczególnych osób w grupie Pozwala także dostrzec uczniów cieszących się dużą i małą popularnością jak i osoby, które znajdują się iw marginesie grupy.
Wybór pierwszy Wybór dmgi Wybór trzeci
Schemat S Socjogram nicupor/ądkou au\
Z socjogramu wynika, że najwięcej pozytywnych wyborów uzyskali uczniowie. Barbara 8 oraz Beata 5. Najmniej, po jednym wyborze, uczniowie z numerami: 5: 6 i 10. Socjogram umożliw ia nauczycielow i na szybką orientację w poznaniu pozycji społecznej osób tworzących badaną zbiorowość jak i rozpoznanie funkcjonujących w klasie podgrup lub grup nieformalnych. Informacje takie są tym istotniejsze, ze wielu nauczycieli mc orientuje sic w nieformalnych stosunkach panujących w klasie, gdyż wiele zjawisk z życia klasowego uczniów, umyka jego bezpośredniej obserwacji lub jest niezauważalna Często nauczyciel nic wie. który' z uczniów jest nieformalnym przywódcą w klasie, lub. jacy uczniowie są t/.olow ani czy lekceważeni przez pozostałych. Badania so-cjotnctrycznc oraz analiza ich wyników, umożliwia poznanie skrywanych zjawisk z życia klasow ego uczniów