Stosunkowo rzadko opracowanie wyników ogranicza się do sporządza.-^ socjograrnu. Zazwyczaj przeprowadza się analizę ilościową i oblicza się niki socjomctrycznc. Obliczanie wskaźników jest uzasadnione wówczas, gś, zamierza się porównać kilka grup, lub. gdy dąży się do określenia przyczyn wpływających na kształtowanie się takich bądź innych relacji interpersonalny
7.7. Analiza ilościowa
Ilościowa analiza wyników /. badań socjomclrycznych odnosić sięmożca-równo do jednostek, jak i całych grup. Jeżeli analizę tę odnosimy dopojedyj. czcj osoby, wówczas obliczamy wskaźniki indywidualne. Natomiast odniesiona do całej zbiorowości, wymaga obliczenia wskaźników grupowych.
a) Wskaźniki indywidualne
Wskaźniki indywidualne informują badacza o pozycji socjomelryczncj jednostki w gnipic bądź jej popularności
Indywidualny wskaźnik pozycji socjomctrycz.nej (Wpw) jednostki w grupie. ze względu na liczbę pozytywnych wyborów, oblicza się wg wzoru:
_ Liczba wyborów />o:ytv\\n\clt
/m" ;V-y
gdzie:
W,*. wskaźnik pozytywnych wyborów;
N liczebność osób w grupie.
Wskaźnik ten jest miarą popularności jednostki w grupie. Może on przybiera wartości <xl „0”, gdy dana osoba nic uzyskała ani jednego pozytywnego wyborni: „I", gdy nic miała ani jednego odrzucenia Im większą liczbą wyrażany jes:ic wskaźnik, tym wyższą pozycję socjomclryczną zajmuje dana osoba w gnipic. Należy jednak zaznaczyć, ze osoba może zajmować wysoką pozycję socjomctnca w gmpic ze względu na jakąś określoną cechę, np. ze względu na osiągane w et ucc czy w sporcie wyniki, a jednocześnie może zajmować bardzo niską pozycjęir względu na inną cechę, np. ze względu na zdolności organizacyjne, przyjaźń.
Podobnie oblicza się indywidualny wskaźnik pozycji socjomclryczną nostki w grupie ze względu na liczbę negatywnych wyborów.
IJczba wyborów ncyaiywm-ch
W,. Wskaźnik negatywnych wyborów.
Wskaźnik ten jest miarą braku popularności jednostka w grupie i świadczy o niechęci osób w grupie do danej osoby. Im wyzszy wskaźnik, tym mniejsza popularność danej osoby w grupie. Oznacza to. że dany uczeń spotyka się z obojętnością i niechęcią innych uczniów z. grupy lub jest przez, nich izolowany czy odmiany.
Ogólna pozycję socjometryczną jednostki w grupie, ze względu na badaną cechę, można określić poprzez, połączenie liczby wyborów pozytywnych z liczbą wyborów negatywnych, co ilustruje poniższy wzór:
Liczba wyborów poryty*n\vh - Liczba wyborów negatyw nych
W^- wskaźnik ogólnej pozycji socjonictncznq jednostki.
Wskaźnik ten może przybierać wartości dodatnie lub ujemne. Maksymalna wartość tego wskaźnika może się wahać od ..^l”. gdy dana osoba nic otrzymała ani jednego negatywnego wyboru, do .. 1” gdy jakaś osoba nic otrzymała ani jednego pozytywnego wyboru.
Wskaźniki indywidualne ułatwiają porównywanie pozycji socjomctrycznej poszczególnych uczniów w klasie iub badanej grupie. Nic upoważniają jednak do dokonywania uogólnienia, wskazującego, że osoba, która zajmuje w grupie wysoką pozycję socjometryczną. różni się znacznie od innej osoby zajmującej w grupie niższą pozycję socjometryczną.
Tabeli8. Krytyczne wartości wyborów socjometr\c/n>ch dla grup: I0< n < 50; (\\g U. Bronfen bron nera)
Lic/ba dozwolo- nwh wyborów u każdym kryterium |
Jedno kryterium wyboru k “ I |
Dwa kryteria wyboru k = 2 |
Trzy kryteria w k-3 |
yboru | |||||
1 i 2 c -y. n |
*2 3 * 3 |
Se 8 3 >' 2 |
Średni a rytm. |
• — *1 JJC 3 i l |
Wysoki status |
Średni arytni. |
— w je a .2 V- \Z |
3 U £ 7 | |
1 |
l |
4 |
2 |
- |
6 |
3 |
...0 |
s | |
2 |
2 |
- |
ó |
4 |
0 |
9 |
6 |
1 |
12 |
3 |
3 |
0 |
7 |
6 |
1 |
11 |
9 |
3 |
15 |
4 |
4 |
0 |
$ |
$ |
2 |
13 |
12 |
5 |
1$ |
5 |
5 |
1 |
9 |
10 |
4 |
16 |
15 |
9 |
22 |
Każda jednostka będąca przedmiotem badań socjometrycznych zajmuje jakąś pozycję socjometryczną. W związku z tym. rodzi się pytanie, którzy uczniowie w grupie zajmują niską a którzy wysoką pozycję socjometryczną. Próbę
199