Proces to jednostka składowa zadania, w szczególności proces = zadanie. Proces jest najmniejszą jednostką, która może ubiegać się o zasoby systemu komputerowego i która może być 'wykonywana współbieżnie z innymi procesami.
W większości systemów operacyjnych wszystkie informacje o każdym procesie są przechowywane w tablicy procesów. Ogólnie: proces składa się z przestrzeni adresowej i z zapisów w tablicy
procesów (przede wszystkim są to zawartości rejestrów procesora). Stany procesu:
wykonywany
Proces czeka na zakończenie operacji wej/wyj
t
zakończono wej/wyj
Podstawowymi funkcjami w ramach zarządzania procesami są funkcje tworzenia i
zawieszania procesów. Każdy proces rozpoczynający pracę w systemie ma przydzielony swój numer
(PID) i identyfikator użytkownika, któiy go zainicjował Niektóre procesy mogą generować procesy
potomne. Procesy potomne dziedziczą identyfikatory swoich procesów macierzystych.
Typy procesów:
■ procesy interakcyjne - procesy zainicjowane w trakcie sesji rozpoczętej na terminalu i w ramach tej sesji kontrolowane. Mogą być wykonywać jako:
procesy pierwszoplanowe - przez cały czas wykonywania pozostają związane z terminalem: terminal komunikuje się z nimi bezpośrednio: tylko takie procesy mogą odbierać dane z terminala,
procesy tła (w systemie UNIK uruchamiane ze znakiem &).
■ procesy kolejkowane (wsadowe, ang. batch processes) - procesy nie związane z
żadnym terminalem, kierowane do odpowiednich kolejek i uruchamiane sekwencyjnie. Poszczególne platformy UNIXowe posiadają swoje wersje programów narzędziowych
do obsługi kolejek procesów, z uwzględnieniem odciążania przeładowanych procesorów
i rozdziału zadań do innych, mniej obciążonych procesorów danego komputera lub
innego komputera w sieci.
■ demony - procesy o charakterze usługowym, uruchamiane na ogól podczas startu systemu. Wykonują się w tle i oczekują na zlecenia wydawane przez inne procesy systemu, np. demony sieciowe pozostają w stanie oczekiwania, dopóki inne procesy nie zażądają dostępu do sieci.
W systemach UNIX do sprawdzania stanu procesów służy polecenie ps