Przed przystąpieniem do tworzenia systemu eksperckiego powinno się dokonać pewnego rozeznania zadań, jakie stawiane są przed systemem. Polegać to może na sformułowaniu odpowiedzi na następujące pytania:. ,
1. Czy tworzenie systemu eksperckigo jest możliwe?
2. Czy tworzenie systemu eksperckigo jest pożyteczne?
3. Czy tworzenie systemu eksperckiego ma sens?
Tworzenie systemu eksperckiego jest możliwe, gdy:
— eksperci mogą opisać swoje metody postępowania przy rozwiązywaniu problemu;
—eksperci są w zasadzie jednomyślni co do przyjętych rozwiązań problemu;
— zadanie nie jest zbyt skomplikowane;
— zadanie wymaga wykorzystania rozumowania człowieka - eksperta.
Tworzenie systemów eksperckich jest pożyteczne, gdy:
— system redukuje trud człowieka pomagając mu w rozwiązywaniu problemów z pewnej dziedziny;
— rozwiązanie jest opłacalne;
— liczba ekspertów z danej dziedziny jest niewystarczająca;
— system będzie w pełni wykorzystywany.
Tworzenie systemów eksperckich ma sens, gdy:
— zadanie wymaga operowania symbolami;
— zadanie wymaga heurystycznych (ang. heuristic) (niealgorytmicznych) metod poszukiwania rozwiązań;
—- zadanie nie jest bardzo skomplikowane;
—: zadanie ma praktyczne zastosowanie i j ego rozmiar: umożliwia znaj dowa-nie rozwiązań.
leżeli wstępny etap analizy zadania oraz zakresu zastosowania systemu zakończy się pomyślnie, to można przystąpić do prac projektowych. Specyfika systemów eksperckich uniemożliwia opracowanie jednolitego unormowanego toku postępowania przy ich tworzeniu. Dlatego też jedną ze strategii może być tzw. “stopniowe udoskonalanie”. Udoskonalanie to oznacza, że system sam sobie pomaga rozwijać się. Dlatego też, jeżeli projektanci systemu mają chociażby minimalną wiedzę umożliwiającą zbudowanie systemu, tworzą jego prototyp. System korzystając z wiedzy uzyskanej wstępnie od eksperta pozyskuje nową, pełnowartościową wiedzę (patrz rozdział 3).
Istnieje jednak pewne niebezpieczeństwo związane z takim sposobem doskonalenia (rozwijania) systemu. Mogą powstać różne nieprzewidziane sytuacje, a najgroźniejszą z nich jest tzw. “konflikt paradygmatów”. W czasie budowania systemu może nastąpić taki moment, że baza wiedzy osiągnie nie kontrolowane rozmiary. Sterowanie takim systemem, staje się niewygodne, a czasami wręcz niem^żhy^.^ysl^m^t!$j^|r^p^|i dla siebie “wąskim gardłem”.
W takiej sytuacji należy na nowo zaprojektować system, co w efekcie powinno
Rys. 1.2. Etapy tworzenia systemu eksperckiego
Chociaż, jak już wspomniano, niemożliwe jest szczegółowe przedstawienie kolejnych kroków, którenależy poczynić, aby stworzyć system, to jednak udało
19