skanuj0005 (44)

Odczytujemy z wykresu (rys. 3—14) wartość X = 0,032, Spadek

, _ v² ^ 1 _ 1,5² " 2g ^A d “ 2 ■ 9,81

0,032

0,2

0,0183

m sł w m

18,3%o.

h_strL = J- L = 0,0183-100 = 1,83 m

Dla porównania obliczenie współczynnika X i spadku powtórzymy wg wzoru Manninga przy wsp. szorstkości n = 0,013 (tab. 3-3):

X = 124,6 — = 124,6    = 0,034

^zm

Jak widać przy chropowatości k > 1,0 mm różnice te są niewielkie. Obliczymy spadek w jednostkach ciśnienia na 1m przewodu dla X = 0,034

w2 i    1 £2    1    p_a

^Jp ⁼ Pt^7⁼¹ 000 ' “o ^- ‘ 0.034 ■ ~ = 191,25 — = 19,1 %„(6-7) za    Ł    0,2    m

6.1.2. Straty ciśnienia miejscowe

Miejscowe straty ciśnienia spowodowane są oporami powstałymi wskutek zwężenia i rozszerzenia przewodu, zmiany kierunku przepływu oraz uzbrojenia przewodu w armaturę, np. zawory, wodomierze itp. Na pokonanie tych oporów strumień traci część energii ciśnienia. Wysokość tych strat obliczamy .ze wzoru

^hstrm ⁼ ę-^[^mL lub p = p £^[Pa]    (6-8)

gdzie: p - gęstość cieczy — m³

v- średnia prędkość strumienia za przeszkodą powodującą straty ciśnienia

C,- współczynnik miejscowych strat ciśnienia, nazywany również współczynnikiem miejscowych oporów hydraulicznych.

Wybrane wartości współczynników miejscowych oporów hydraulicznych wg normy PN-76/M-34034 podano w tablicy 6-1.

W dalszych rozważaniach straty ciśnienia miejscowe będziemy oznaczali również symbolem h_m, straty na długości przewodu symbolem h_L. Na załączonych tablicach 6-1 zostały podane wartości współczynników strat miejscowych.

Tablica 6-1A i 6-1B dla kształtek i armatury wg PN-76/M-34034

Tablica 6-1C dla kształtek wodociągowych nie objętych normą

PN-76/M-34034

Tablica 6-1D dla kształtek z tworzyw sztucznych.

W obliczeniach nie wymagających większego stopnia dokładności, straty miejscowe możemy przeliczyć w stosunku procentowym do liniowych strat energetycznych, czyli wysokości ciśnienia na długości przewodu t\.

-    długie przewody zewnętrznej sieci wodociągowej i stałe rurociągi deszczowni h_m= 5-10% h_L zwykle przyjmujemy 10%

-    wewnętrzne instalacje wodociągowe h_m= 10-30% h_L, zwykle przyjmujemy h_m= 15% h_L wyjątkowo 30% h_L.

Długość zamienną strat ciśnienia w stosunku do długości przewodu, możemy obliczyć ze wzoru:

r

l-zam d [m]

• Przykład 2.

Obliczyć zamienną długość odcinka przewodu z tworzywa sztucznego, jeżeli d = 100mm, kąt zmiany kierunku przewodu (p= 90°, C= 0,98 (tablica 6-1 d),

X = 0,025, L=10 m, v=1,2 — s

Rozwiązanie.

r n 98

L-zam ⁼ T" d = -^--0,1 = 3,92 « 4,0 m ^zam X 0,025

Aby obliczyć straty ciśnienia L_zam, należy je dodać do długości projektowanego przewodu i dalej liczyć jak straty liniowe

L₀ ⁼ L ⁺ L_zam = 10 + 4 = 14 m

h - ^{v2 hstrL} 2g

1,22

2-9,81

0,025

0,26 m

• Przykład 3.

Obi. h_strL w rurociągu, d=200 mm, L = 100 m, k = 1,0 mm, Q = 0,047m³/s. Q². L 0.047² • 100

Wg. zał. 6 K = 0,3373, stąd h_str = —— = —-= 1,94 m

^ą ® K² 0,33732

J = J]str = -l₀₀₀ = _19>4 %₀

L 100

109