222
Kwas benzoesowy jest bezbarwną i bezwonną krystaliczną substancją słabo rozpuszczalną w zimnej wodzie i znacznie lepiej w gorącej. Ulega zobojętnieniu roztworem biaOH i wypiera kwas węglowy z jego soli. Jest kwasem nieco mocniejszy-od octowego - jego stała dysocjacji jest równa 6,3-1O*5.
Kwas benzoesowy otrzymuje się na skalę przemysłową przez katalityczne utlenianie toluenu:
0
n
W reakcji nitrowania kwas benzoesowy daje jako główny produkt kwas w-nitrobenzoesowy (napisz równanie tej reakcji!). Grupa karboksylowa należy więc do podstawników II rodzaju, ponieważ kieruje nowy podstawnik w położenie meta.
KWASY
BENZENODIKARBOKSYLOWE
Duże znaczenie praktyczne mają dwa dikarboksylowe kwasy aromatyczne: benzeno-l,2-dikarboksylowy (kwas ftalowy) i kwas benzen o-1,4-dikarboksylowy (kwas tereftalowy):
COOH | |
f^Wc°0 H |
fS |
^^^COOH |
V |
COOH | |
kwas benzeno-1,2- |
kwas benzeno-1,4- |
dikarboksylowy |
dikarboksylowy |
(kwas ftalowy) |
(kwas tereftalowy) |
Pierwszy z nich jest stosowany do produkcji żywic, tworzyw sztucznych, farb i lakierów, a drugi - do produkcji włókna syntetycznego zwanego elaną (paragraf 5.3.2).
Kwasem karboksylowym o nieco bardziej złożonej budowie jest produkowany na wielką skalę kwas 2,4-dichlorofenoksy-octowy: