skanuj0018

85

Największym brakiem tej taksonomii - według W. Okonia - jest to, że koncentruje się ona przede wszystkim na wiadomościach, a pomija tak ważne w procesie kształcenia sprawności (czyli umiejętności i nawyki)¹.

Taksonomia celów w dziedzinie emocjonalnej (zwanej również afektywną)² opracowana przez B.S. Blooma, D.R. Krathwohla i B.B. Masia składa się z pięciu następujących kategorii (poziomów) i odpowiadających im reakcji uczniów:

L Odbier-anie bodźców - uczeń uczestniczy w czymś, co zachodzi w jego otoczeniu lub jest świadomy tego co zachodzi.

II.    Reagowanie - uczeń przejawia nowe sposoby zachowania jako rezultat otrzymywanych bodźców (informacji) i reaguje na bodźce.

III.    Wartościowanie - uczeń przejawia wyraźne zaangażowanie w jakieś zdarzenie lub skłonność do uczestniczenia w nim.

IV.    Systematyzacja wartości - uczeń włącza nową wartość do swego ogólnego systemu wartości i jest w stanie nadać jej właściwą wartość.

V.    Uwewnętrznienie systemu wartości - uczeń postępuje zgodnie z wartością i jest trwale do niej przywiązany³.

Taksonomia celów w dziedzinie psychomotorycznej opracowana została znacznie później. W literaturze pedagogicznej prezentowane są taksonomie, których autorami sąnp. E.J. Simpson, R.M. Dave, Th.S. Baldwin, J.S. Bruner⁴, a także J.P. Guilford, J. Wiles i J. Bondi⁵.

Najbardziej charakterystycznymi etapami (poziomami) prezentowanymi w tych taksonomiach są:

I.    Pobudzenie zmysłowe (percepcja).

II.    Nastawienie umysłowe i emocjonalne (dyspozycja).

III.    Działanie pod czyimś kierunkiem.

IV.    Automatyzacja działań.

V.    Działanie kompleksowe⁶.

Taksonomię celów kształcenia w dziedzinie psychomotorycznej autorstwa Anity Harrow przedstawia R.J. Arends w książce Uczymy sią nauczać. Składa się ona z sześciu kategorii (poziomów), a mianowicie:

I.    Odruchy - czynności ucznia, które mogą pojawić się mimowolnie jako reakcja na pewne bodźce.

II.    Ruchy podstawowe - zestawiając czynności odruchowe, uczeń formuje wzorce (układy) ruchów.

HI. Zdolności percepcyjne - uczeń potrafi przełożyć bodźce zmysłowe na ruchy dostosowane do otoczenia.

1

   W. Okoń, Wprowadzenie ..., op. cit., s.83-84.

2

   Por. Cz. Kupisiewicz, op. cit., s. 69.

3

   R.J. Arends, op. cit, s. 81.

4

   W. Okoń, op. cit., s. 87.

5

   K. Denek, O nowy..., op. cit., s. 48-49.

6

   W- Okoń, op. cit., s. 88.'