slanowanie2

Fitoplankton składa , się z organizmów, które pływają, czyli aktywnie poruszają się w wodzie dzięki wiciom,-i z organizmów biernie unoszonych. Przykładem glonów poruszających się aktywnie są gatunki rodzajów np. z euglenin — Euglena, • Trachelo-monas, Phacus, z bruzdnic •—Peridinium, i Ceratium, ze zlotowi-. ci owych Synura i Dinobrybń, z zielenic—. Volvbx Eudorina i Go-nium. Glony pozbawione wici unoszą się w wodzie dzięki ruchom konwekcyjnym cząstek wody;- Uważa ,‘się'“ zę' glony':; planktonowe

1)    wyrostld, które mają hczne - komórki;, gatunków -planktono- .i wych; dzięki wyrostkom zwiększa się powierzchnia komórek

i cenobiów.    v'    - .•/'

2)    substancję zapasową w postaci tłuszczowców, oraz wytwarzanie galarety dookoła komórek.    •

Glony planktonowe; jak np. z zielenic ScenedesmiLS ąuadri-cauda, Pediastrum boryanum, MicractiniiLm pusillum, z okrzemek Rhizosolenia longiseta, Fragilaria crotonensis, Chaetoceros sp. i setki innych mają wyrostki, które ułaty/iają unoszenie się w wodzie. Trzeba jednak zauważyć, że również bardzo wiele glonów planktonowych, jak np. z zielenic gatunki rodzaju Chlorella, Eremosphaera, liczne gatunki rodzaju- Scenedesmus, liczne planktonowe okrzemki jak np. gatunki rodzajów Cyclotella, Surirella, Cymbella i wiele innych nie tworzące wyrostków też unoszą się w wodzie (ryc. 441, 442). Tłuszczowce, które są substancją zapasową glonów z gromady Chrysophyta rzeczywiście zmniejszają ciężar . właściwy komórek, ale należy podkreślić, że występują one zarówno u gatunków planktonowych jak i dennych. Okrzemki planktonowe często mają cieńszą skorupkę krzemionkową, niż okrzemki występujące w mule, zmniejsza to ich masę i ułatwia utrzymywanie się ich w toni wodnej. Glony zmniejszają swój ciężar dzięki wymianie gazowej w procesie asymilacji i dzięki temu mogą po opadnięciu podnosić się od dna zbiornika w górę (Fott, 1931; Gross i Zeuthen, 1948). Martwe glony, z wyjątkiem niektórych sinic, opadają na dno.

Przystosowania, które, wykazują liczne' planktonowe gatunki nie chronią ich przed opadaniem. Szybkość ■ opadania jest proporcjonalna u form kulistych do kwadratu ich promienia. Komorka Chlorella vulgaris o średnicy 10 jim opada sto razy wolniej niż komórka Ereraosphaera oiridis o średnicy' 100 pm. Komórki potomne Chlorella, które są znacznie mniejsze od komórki macierzystej mogą dzięki swym wymiarom dłużej utrzymywać się w toni wodnej, co sprzyja ich rozwojowi. Glony drobne o średnicy do 50 pm stanowią nannoplankton, natomiast glony 50 pm do 500 [xm nazywamy mijo-oplanktonem.

Ryc. 443. Chroniulina rosanoffii. Tworzenie postaci neustonowych (według.

Fotta)

'... Zbiorowiska drobnych organizmów, żyjących w powierzchniowej warstwie wody stanowią neuston. Glony neustonowe żyją w elastycznej błonce, która wytwarza się dzięki napięciu powierzchniowemu na granicy powietrza i wody. Komórki glonów osiadłe na powierzchni wody i wystające nad wodę nazywamy epi-neustonem, natomiast osiadłe od spodu błohki hiponeustonem.

Ryc. 444. Ankyra ancora. Cysty tworzące neuston (według Fotta)

Neuston rozwija się w miejscach spokojnych, przy bezwietrznej pogodzie.' W morzach i oceanach neuston nie występuje. Masowy rozwój glonów neustonowych. widoczny jest gołym okiem w po-