slanowanie4

nie występują zwykle pojedynczo, lecz-tworzą zbiorowiska. Zbiorowiskiem roślinnym nazywamy każde' skupienie roślin stanowiące pewną przestrzenną całość .(Pawłowski, 1972). W odniesieniu do glonów zbiorowisko tworzą, -gatunki' glonów występujące np. w planktonie stawu, glony żyjące wśród mchów,-, .glony występujące na dnie stawów, glony porastające pędy zanurzonych

roślin kwiatowych itd. Zbiorowisko jest więc pojęciem ' bardzo ogólnym,: którego można używać w węższym, lub szerszym zna

czeniu.    p

^:v Opisując zbiorowisko podaje się - gatunki tworzące ' to Ćzbidro-J wisko oraz udział procentowy każdego gatunku. Można również podać zamiast procentu liczbę. wszystkich policzonych osobników.: oraz liczbę osobników każdego gatunku (tab. VI).,

Tabela VI

Struktura gatunkowa zbiorowiska glonów pobranych na torfowisku (Marysin III kolo Łodzi)    "

Gatunki	• Udział proceptowy
Micrasterias denticulata	25,0±8,6
Micrasterias rotata	20;0±8,0
Micrasterias papillifera	8,0 ±5,4
Closłerium intermedium	5,0±4,4
Closterium lunula	18,0 zb 7,6
Euastrum didelta	8,0±5,4
Euastritm ansatum	6,0±4,6
Cosmarium contractum	3,0± 3,4
Staurastrum crenulatum	2,0±2,8
Pinnułaria riridis	2,0 ±: 2,8
Tabellaria flocculosa	2,0±2,8
Eunotia sp.	1,0 ±2,0

W zbiorowisku (tab. VI) gatunek Micrasterias denticulata występował, zgodnie z obserwacją w liczbie 25- osobników na 100 policzonych. Przedział ufności (p) dla liczebności tego gatunku wynosi: 16,6°/o_; <1 p 33,4% przy ryzyku 5°/o. Jeżeli na 1000 osobników przypadłoby 250 osobników gatunku M. denticulata, wtedy przedział ufności (p) wyniósłby: 22,3% <C p <5 27,7%.

Obserwacja procentu p₀ (procent obserwowany) w próbie o liczebności n pozwala przydzielić nieznanej wartości p prze-

iprdział ufności przy danym ryzyku. Przedział przy ryzyku 5°/o jest określony w sposób przybliżony przez:

Po ±1,96 1/    (praktycznie p₀ ± 2 1 /

n

n

Ogólniej, ryzyku a odpowiada przedział:

po rfc £

Po Wo

n

gdzie:. V 'jest^; wartością odchylenia- uproszczonego odpowiadającą ryzyku:a/ "C ii. . X,..i    ±''y/. •

Po — procent obserwowany,

q.o = ioo — p₀.    •

Ipfi

Ta metoda ma zastosowanie tylko dla ,,wielkich” prób (np a nq większe od 5 czy od 10, dla większej dokładności, w granicach przedziału).

W Sprawdzenie: dla granicy dolnej przedziału np = 16,4, nq = 83,6; dla granicy górnej np — 33,6, nq — 66,4.

Równanie: p = p₀ ± 1,96

}

Po Qo

(1)

n

pozwala na obliczenie procentu osobników gatunku ,,a” w biocenozie. Przeliczenie całej biocenozy jest niemożliwe. Musimy więc zadowolić się wyborem losowym próby i z procentu obserwowanego (Po) wyciągnąć wnioski co do liczebności gatunku ,,a” w całej biocenozie. Gdy przyjmujemy ryzyko 5°/o mylimy się 5 razy na 100. Wyniki dokładniejsze uzyskujemy im przedział ufności jest mniejszy. Ze wzoru (1) wynika, że dokładność badana jest proporcjonalna do/nn, czyli do pierwiastka kwadratowego' z liczby liczonych osobników. Podkreśla to zasadniczą roję odgrywaną przez wielkość próby, np.: dla uzyskania 10 ra|ry lepszej precyzji, potrzeba przeliczyć 100 razy więcej jednostdk. Dla uzyskania właściwych wyników konieczne jest by próba byłą reprezentatywna. Wyznaczenie próby reprezentatywnej jest zadaniem trudnym. .

■Strukturę gatunkową zbiorowisk z uwzględnieniem liczebności można przedstawić graficznie (ryc. 445), Zbiorowiska, w któ-

431