skanuj0002

Rozdział pierwszy

ADMINISTRACJA I PRAWO ADMINISTRACYJNE

1. Administracja publiczna 1.1. Uwagi ogólne

intuicyjne i potoczne rozumienie administracji

Przystępując do studiowania prawa administracyjnego, trzeba sobie najpierw uświadomić istotę tego przedmiotu, samą jego nazwę, kryjącą się za nią treść i podstawowe elementy pozwalające odróżnić ten przedmiot (tę gałąź prawa) od innych. Pierwszym rzucającym się w oczy określeniem jest administracja i nawet osoba w żaden sposób nieprzygotowana może od razu, choćby intuicyjnie przyjąć i powiedzieć, że prawo administracyjne zajmuje się właśnie administracją i że ona stanowi jego przedmiot. Rzeczywiście najbardziej rozpowszechnionym sposobem określania prawa administracyjnego jest odwoływanie się do pojęcia administracji, choć—jak zobaczymy dalej — można prawo to charakteryzować także innymi sposobami. Najczęściej jednak ciężar definiowania prawa administracyjnego przenosi się na pojęcie administracji, które nie jest bynajmniej jednoznaczne i łatwe do określenia. Temu tez celowi — określeniu prawa administracyjnego będą służyć dalsze rozważania o pojęciu administracji, choć nie można zapominać, że sama administracja też stanowi przedmiot wielu odrębnych nauk, w tym nauki administracji^{1 2}.

etymologia

Szukając pomocy najpierw w języku potocznym, zauważamy, że pojęcie administracji jest wszechobecne. Mówimy o administracji naszego osiedla lub domu, o administracji gminy lub państwa, o administrowaniu lasami, wodami lub drogami publicznymi, o problemach z administracją zdrowia, o organach administracji w przeciwstawieniu do organów sądowych, a także o administrowaniu naszym gospodarstwem rodzinnym lub budżetem domowym. Źródłosiów tego pojęcia, wywodzący się z łacińskiego słowa „muiistram'' (służyć, wykonywać, kierować) z przedrostkiem „ad"— nadającym temu działaniu

25

1

¹ Nauka admanastnep startowi dziedzinę wiedzy niezwiązaną bezpoirednjo * naukami prawnymi. Jec to nauka społeczna u charakterze badawczym (empirycznym), której przedmiotem jett administracja publiczna jako zjawisko spoiccznr fbr. P. Longchamps, Żafcctttir nauki jJmr-.Wmcó, Wrudaw ',949

2

1991 (reprint). Oitatnio—Z. leodtła, Nauuuifaiwfneii, Warszawa 2Ł04 Zamiennie z nazwą .nauka administracji' używa określenia .nauka o administracji publicznej’ — H. Izdebski, M. Kulesza, Mtr.wtiirsty: p&icra:. Źałoiem e^bte, Warszawa 1999.