str 46 47

Armin GUGELMAN Szwajcaria

ZADANIA PEDAGOGIKI SPECJALNEJ NA PRZYKŁADZIE SZWAJCARII

Szkolnictwo szwajcarskie znajduje się w kompetencji władz poszczególnych kantonów. W swoich ustawach reguluję one zarówno nauczanie, jak i dalsze kształcenie dzieci upośledzonych. Szkolnictwo specjalne jest finansowane w całym kraju przez Państwowe Ubezpieczenie Inwalidzkie, natomiast sprawy organizacyjne pozostawia się zarządom kantonów.

Typowa dla stosunków szwajcarskich jest duża liczba prywatnych zakładów i instytucji podejmujących się udzielania pomocy ludziom niepełnosprawnym. Wspierane są one przez państwo. Jako najważniejszą organizację można wśród nich wymienić fuzję 13 związków pomocy inwalidom.

Dzisiejsza koncepcja pedagogiki specjalnej zrodziła się na podstawach uwarunkowanych historycznie, z organizacji powstałych dzięki lokalnej i prywatnej inicjatywie, z fundacji pojedyńczych pionierów tej dziedziny. Dzięki nim możliwe było stworzenie obecnego otwartego, wszechstronnego systemu pedagogiki specjalnej.

Zadania pedagogiki specjalnej oraz środki stosowane w okresie przedszkolnym i szkolnym

Placówki pedagogiki specjalnej zróżnicowane są w zależności od przydzielonych im zadań (tabela 1).

Środki pedagogiki specjalnej na poziomie przedszkolnym i szkolnym są stosowane indywidualnie, w zależności od potrzeb i stopnia upośledzenia poszczególnych dzieci. Nawet jeśli istnieje różnica w liczbie proponowanych środków, są one jakościowo równoważne (tabela 2).

Dla rodziców, czasem również dla osób nie będących specjalistami, zestawienie to jest często niejasne. Lekcje pomocnicze i terapie bywają często przedkładane nad szkołę specjalną. Wprowadza się więc ocenę środków, np. terapię ocenia się wyżej od szkoły specjalnej. Porównanie takie nie może mieć miejsca w przypadku specjalistów, ponieważ wiadomo, że dobre jest to, co odpowiada dziecku i stopniowi jego upośledzenia.

Dalszymi podstawowymi elementami koncepcji pedagogiki leczniczej są wyty-