str 50 51

50

je szkół specjalnych. Są to specjalne klasy lub małe klasy w normalnych szkołach, przewidziane dla dzieci z pogranicza i dzieci lekko upośledzonych oraz szkoły specjalne należące do Krajowego Ubezpieczenia Inwalidów, dla ciężko i najciężej upośledzonych. Klasy specjalne i małe klasy dzieli się na:

a)    klasy dla dzieci podlegających obowiązkowi szkolnemu, a niedojrzałych do niego. Dzieci te opanowują materiał pierwszej klasy szkoły podstawowej w ciągu dwóch lat. Klasy te nazywane są, w zależności od kantonu, klasami wprowadzającymi, klasami przygotowującymi do szkoły lub małymi klasami. Kontynuacją nauki jest na ogół druga klasa szkoły podstawowej, może nastąpić jednak również kontynuacja w innej klasie specjalnej;

b)    klasy dla dzieci zachowujących się w sposób zwracający uwagę, dzieci trudnych wychowawczo, dzieci z trudnościami w nauce. Klasy te prowadzone są według oficjalnego planu. Są to tak zwane klasy obserwowane lub małe klasy. Ich zadaniem jest usunięcie trudności w przyswajaniu wiedzy przez dziecko, zlikwidowanie zaburzeń w zachowaniu, jak również wyrobienie właściwego, nowego stosunku do pracy. Celem, do którego się dąży, jest ponowne włączenie dziecka do zwykłej klasy. Przeciętny czas pobytu w takiej klasie wynosi około dwóch lat;

c)    klasy dla opóźnionych w nauce. Znajdują się tu dzieci o ilorazie inteligencji powyżej 75, nie mogące nadążyć w szkole podstawowej. Klasy te nazywane są klasami dla dzieci opóźnionych w nauce, w niektórych kantonach spotkać można również określenie - klasy pomocnicze . Są to klasy nastawione na indywidualne nauczanie poszczególnych dzieci. Do celu tego dąży się szczególnie usilnie w fazie końcowej nauki w małych klasach. Ta końcowa faza określana jest w niektórych kantonach mianem klas roboczych. Istnieją też klasy dla upośledzonych wzrokowo, słuchowo i osób z upośledzeniem mowy. W zależności od stopnia upośledzenia klasom tym przysługuje prawo do ubezpieczenia inwalidzkiego. Liczba uczniów w małych klasach waha się między 7 a 12, a w klasach podległych ubezpieczalni między 4 a 8. W dziedzinie szkół specjalnych podległych Ubezpie-czalni Inwalidzkiej znajdujemy szkoły dla wszystkich rodzajów upośledzeń. Tak więc szkoły dla umysłowo upośledzonych, fizycznie upośledzonych, dla osób z uszkodzeniami zmysłów, z zaburzeniami emocjonalnymi, jak również dla dzieci upośledzonych w sposób złożony.

Ad 5. Trzeci pakiet możliwości odnosi się do terapii i wczesnej pomocy prowadzonej zarówno w szkole specjalnej, jak i poza nią. Służą one jako środki pomocnicze w nauczaniu w szkole specjalnej lub też jako środki towarzyszące w nauczaniu w zwykłych szkołach państwowych. Ubezpieczenie Inwalidzkie wymienia następujące środki pedagogiczno-terapeutyczne:

-    wczesna pomoc;

-    logopedia i terapia legasteniczna;

-    środki do 'nauczania mowy i nauczania posługiwania się mową dla ciężko upośledzonych;

-    treningi w czytaniu i słuchaniu;

-    rytmika i gimnastywa specjalna;

-    terapia psychomotoryczna.

Ad 4. Wśród środków poradnictwa zawodowego upośledzeni mają do swej dyspozycji:

-    poradnictwo zawodowe, praktyczne zapoznawanie się z zawodem;

-    pierwsze zawodowe zaszeregowanie;

-    zmianę zawodu (przekwalifikowanie się);

-    powrót do pierwotnego zawodu;

-    pośrednictwo pracy.

Schematyczny obraz organizacji szkół specjalnych

Szkoły specjalne z mieszkaniem

Szkoły specjalne

Małe klasy

Szkoły podstawowe

Dzieci upośledzone umysłowo	Dzieci upośledzone umysłowo
Zaburzenia zachowania	Upośledzenia fizyczne
Dzieci autystyczne	Upośledzenia nowy
Klasy obserwowane
Upośledzenia mowy
Upośledzenia fizyczne

	Dzieci z upośledzeniami rozwojowymi
Dzieci opóźnione w nauce		Specjalne lekcje dla legastenii
		Niestałe leczenie mowy

Możliwości podjęcia pracy omawiane są przez doradcę z Ubezpieczalni Inwalidzkiej. Środki te znajdują się zarówno na otwartym rynku pracy, jak też