Olilli/wilc illngośl Inku (I,, im |iii/lt>iiiit' iiiInliMnilii
N P- P |
r tu K |
Pr/y rosły A\ |
wspólrz Ay |
Odlogloić mi pluszcz. |
Rzęd. średnia y 1 ffkm) |
Rot), oilw/ oillcgl P,i 1228 Y,; il lil" |
1 ilugość luku nu poz. odn. d = d0—p„ |
1 |
3 |
4 500,000 |
10 000,000 |
10 965.856 |
86 000 |
0,996 |
10 964,860 |
Tablica 2.6
Obliczanie przybliżonej różnicy wysokości AH,,K punktów geodezyjnych
Nr p-tu |
D,. |
a* ■*? a0** |
ip |
WK w, |
AHpk =ip-wK+ Dp-tga^ |
AIy AHpk-AH^. | |
p |
K |
Attp = V~wp + Dp • tga* |
PU 2 | ||||
1 3 |
3 1 |
10 964,954 |
4C08'24,8" -4°03'15,4" |
30000 4000 |
7 000 60 000 |
816.715 816.715 |
+ 824,949 |
1. Obliczenie długości łuku d13 na poziomie odniesienia (tablica 2.5).
2. Obliczenie przybliżonej różnicy wysokości AHJ,K punktów geodezyjnych
d • hp
hp = Hp + ip = 55,000, Ad = —= 0,094
R
Dp = d +Ad = 10 964,954 m Dalszy ciąg rachunku w tablicy 2.6.
3. Obliczenie przybliżonej różnicy wysokości stanowisk Ahs i długości łuku DK
Ahs = AH;k + iK - ip = 798,949, ADP = = 1,373
R
DK = Dp + ADp = 10 966,327
4. Obliczanie wartości AHKP oraz AHPK
AHkp = iK — wp + DK-tga°^ = - 833,280 AHP„ - AHkp
AHpk =-^-— = 824,998 m
Z przykładu wynika, że dla boku długości ok. 11 km i różnicy wysokości punktów przekraczającej 820 m (warunki znacznie odbiegające od przeciętnych) obliczenie DK / przybliżonej różnicy wysokości punktów i wprowadzenie do odnośnego wzoru polepszyło wynik prawie o 0,05 m. Poprawna wartość AHpK wynosi bowiem 825,000 m.
/ujmiemy się tu geodezyjnymi sposobami wyznaczania współczynnika refrakcji k Znaczy to, że danymi, stanowiącymi podstawę rachunku będą obserwacje geodezyjne I), S, a i ich funkcje. Przed szczegółowym omówieniem zagadnienia warto jednak zauważyć, że empiryczne wyznaczenie wartości współczynnika którąkolwiek z metod geodezyjnych wymaga celowych o długości nie mniejszej niż 3 km. Wynika to z lak i u, ze podstawą rachunku jest zaobserwowany kąt pionowy aob, któtego błąd średni pomiaru szacuje się obecnie na m = 3" -r- 5". Przyjmując nawet m = 3" i przeciętną wartość współczynnika refrakcji w Polsce k = 0,13, uzyskamy kąt refrakcji równy średniemu błędowi kąta, czyli S = 3" dla celowej długości S = 3":2,1 "/km I,ś km Jeśli zechcemy, by wartość kąta refrakcji <5 była tylko dwa razy większa niż błąd średni kąta, a więc kąL refrakcji miał wartość 5 = 6", to minimalna długość celowej wyniesn S = 6": 2,1 "/km w 3 km.
2.7.1. WYZNACZENIE WSPÓŁCZYNNIKA REFRAKCJI k NA PODSTAWIE PRZEWYŻSZENIA Ah, ODLEGŁOŚCI SKOŚNEJ S ORAZ KĄTA aob
Istota metody opiera się na spostrzeżeniu, że kąt refrakcji <5 można w tym przypadku wyznaczyć z elementarnego wzoru
(2.159)
przy czym a jest kątem nachylenia odcinka IE do poziomu (rys. 2.19). Dla znanej wartości przewyższenia Ah można go obliczyć ze wzoru (2.44)
otrzymując
Ah = S • sina + G
Rys. 2.19
(2.160