str05

lub zmniejszenie niedociągnięć i braków broni minowej zaobserwowanych w okresie X wojny światowej. Najwięcej trudności napotykano przy próbach zwiększenia odporności przeciwtrałowej. Trudność tę udało się częściowo usunąć w latach dwudziestych, gdy do uzbrojenia szeregu flot zastosowano ochraniacze pól minowych, lecz nie rozwiązywało to problemu całkowicie, gdyż ochraniaczy pól minowych w zasadzie można było używać tylko w minowych zagrodach obronnych. Ocena skuteczności walki z niebezpieczeństwem minowym w czasie I wojny światowej wykazała, że stosowane trały kontaktowe były skutecznym środkiem w walce z minami kotwicznymi, oczywiście ' przy dużym zaangażowaniu sił. W związku z tym od roku 1920 podejmowano wysiłki nad skonstruowaniem dennej miny niekontaktowej o dużej odporności przeciwtrałowej. Prace doświadczalno-konstrukcyjne prowadzone były w tym kierunku jednocześnie w Anglii i w Niemczech.

W okresie II wojny światowej oprócz min kontaktowych masowo były stosowane również miny niekontaktowe.

W latach 1939—1945 postawiono ogółem około 700 000 min, w tym około 580 000 min kontaktowych, które spowodowały zatopienie 3000 i uszkodzenie 1500 wojennych i handlowych jednostek pływających. Flota Bałtycka Związku Radzieckiego w ciągu czterech lat wojny z Niemcami hitlerowskimi postawiła przeszło 18 000 min kontaktowych, z czego ³/« wykorzystano w celach obronnych. Od min tych zatonęło 66 niemieckich statków handlowych, co stanowiło 16.2*/t wszystkich strat niemieckiej floty handlowej na Bałtyku.

Doświadczenia minionej wojny wykazały, że miny stały się skutecznym środkiem rażenia i ograniczania swobody działania okrętów nawodnych i podwodnych oraz statków handlowych przeciwnika. Mina, jako środek walki na morzu, zajęła jedno z pierwszych miejsc pod w-zględem liczby zatopionych okrętów.

Podczas wojny w Korei strona koreańska. dysponując znikomymi siłami morskimi w porównaniu z flotą amerykańską Oceanu Spokojnego, z powodzeniem stosowała kotwiczne miny kontaktowe głównie do obrony własnych baz i portów. Świadczy o tym przebieg amerykańskiej operacji desantowej w rejonie portu Vonsan w październiku 1950 roku. Koreańczycy na podejściu i u wejścia do zatoki pod Vonsanem postawili około 3000 min kotwicznych. Desant morski w sile 50 tysięcy piechoty morskiej z uzbrojeniem bojowym na okrętach desantowych i transportowych oraz około 250 okrętów wojennych po natrafieniu na pola minowe zmuszony był czekać w morzu na ich zlikwidowanie.

O znaczeniu broni minowej świadczy nie tylko liczba postawionych min i zatopionych okrętów. Należy także zdawać sobie sprawę z trudności, jakie stwarzają miny przy organizacji skutecznej obrony przeciwminowej. Konieczność istnienia takiej obrony zakłóca organizację transportu morskiego i rzecznego oraz w dużym stopniu utrudnia działania okrętów.

CHARAKTERYSTYKA I PODZIAŁ.

MIN KONTAKTOWYCH

Do starych, aczkolwiek jeszcze używanych min kontaktowych należą miny gal-waniczn o-uderzeniowe, elektryczno-uderzeń i o we, hydrostatyczno-uderzeniowe oraz elektrokontaktowe (antenowe). W przeszłości stosowano także miny inercyjno-ude-rzeniowe, ale ze względu na dość zasadnicze wady zrezygnowano z ich używania. Miny kontaktowe (zwykle są to miny kotwiczne) wybuchają wskutek bezpośredniego zetknięcia się miny z kadłubem okrętu. Spośród min kontaktowych najbardziej rozpowszechniona i najszerzej stosowana jest mina galwaniczno-uderzeniowa. Mina ta jest nadal stosowana w różnych marynarkach wojennych ze względu na prostą konstrukcję, łatwą technologię produkcji i dużą niezawodność działania.

Głównymi elementami urządzenia zapalającego miny kontaktowej galwaniczno--uderzeniowej są: czop galwaniczno-ude-rzeniowy, przyrząd zabezpieczający i zapalnik elektryczny wraz z detonatorem. Czopy galwaniczno-uderzeniowe w osłonach ołowiowych wystają z wodoszczelnego kadłuba miny. Wewnątrz ołowiowych osłon czopów znajdują się szklane naczynia wypełnione elektrolitem, a pod nimi umieszczone są elektrody. Kadłub okrętu, uderzając w jeden z czopów miny. rozbija szklane naczynie, elektrolit wylewa się na elektrody, tworząc ogniwo galwaniczne; powoduje to przepływ prądu elektrycznego przez mostek żarzeniowy zapalnika elektrycznego i w wyniku następuje wybuch miny.

Z kolei mina kontaktowa elektryczno--uderzeniowa ma urządzenie zapalające składające się ze źródła energii elektrycznej, zapalnika elektrycznego i trzonów stykowych. Przy uderzeniu miny o kadłub okrętu trzon stykowy zamyka obwód zapalnika elektrycznego, co powoduje wybuch miny.

Mina kontaktowa hydrostatyczno-uderzeniowa ma natomiast urządzenie zapalające, które składa się Z 4—12 rogów wystających z kadłuba miny i połączonych przewodami wodnymi wewnątrz kadłuba z kolektorem wodnym hydrostatycznego

5