img102 (16)

102

zastosować takie metody pomiarów, któro eliminują lub zmniejszają wpływ danych błędów na wyniki.

zf kolei omówimy technikę sprawdzania warunków i usuwania błędów, z wyjątkiem warunków 1 błędów 6 i 9, do których, jako związanych z niwelacją

1    pomiarami kątów pionowych, powrócimy.

Ad 1* Załóżmy, że nie jest spełniony warunek ill_a, przy czym błąd libeli wynosi Musimy ton błąd wykryć i usunąć. W tym cola po spoziomowaniu instrumentu w przybliżeniu ustawiamy slidadę tak, aby libeia alida-dowa znalazła się w kierunku równoległym do dwóch śrub nastawalczy oh, np.

2    i 5, jak w położeniu I na rysunku 114. Zaciskamy sprzęg alidady i lim-

		D.'q
			IPj

Ąt/stcnie /    Poi setnie J    Pofstenie &

Rys* 114

busa ora* doprowadzamy oś tej libeli do poziomu, obracając śruby naetaw-nicze 2iJ równocześnie w przeciwnych kierunkach, jak na rysunku 114, Następnie zwalniamy sprzęg alldady i obracamy alidadę o 180° (położenie 11 na rys. 114b), Jeżeli warunek nie jest spełniony, to środek pęcherzyka libeli przesunie cię od punktu głównego G o kąt 2X , czyli o podwójcy błąd liooli, W celu uounlęols błędu libeli obniżamy lub podwyższamy jedną podpórkę libeli o kąt i, czyli o połowę odchylenia środka pęcherzyka od punktu głównego G, używając śrubki rektyfikacyjnej e libeli (ry3* 77)» Tym samym zostaje usunięty błąd libeli X. Następnie kręcąo śrubami 2 i 5 analogicznie jak w położeniu X, przesuwamy środek pęcherzyka S o kąt X i doprowadzamy go do punktu głównego G, czyli likwidujemy drugą połowę odchylenia pęcherzyka libeli, Cś libeli zajmie wtedy położenie poziomo 1_Q, zaś oś instrumentu - położeuie i w płaszczyźnie plonowoj prostopadłej do 1_Q, Równocześnie doprowadziliśmy do poziomu prostą równoległą do osi l_a i leżącą w płaszczyźnie ulidady, Ida kontroli obracamy alidadę znów c 180° do położenia I i sprawdzamy, ozy środek pęohcrzyka libeli pozostaje » punkcie głównym. Jeżeli wystąpi jeszcze odchylenie bańki libeli, to należy jo ueuaąć w ton Bum sposób jak poprzednio, tzn. i; połowie śrubką rektyfikacyjną llb8li s, a w połowie śrubami nastawaiczymi 2 i 5.

Po zrektyfikowiiniu libeli obracany alidadę o 90° (rys* 114c, położenie III) i całe odcjylonie środka pęcherzyka liboli od punktu głównego G usuwamy za pomocą śruby nostawniozej 1, 9 ten sposób doprowadziliśmy do