WOS8

a WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE - POZIOM ROZSZERZONY

4. Przeanalizuj teksty źródłowe i wykonaj polecenia.

Zrównoważony bilans Nationaiókonomie [gospodarki narodowej], który wydawał się niegdyś nie zbędnym warunkiem ca tego myślenia ekonomicznego, dziś staje się coraz bardziej [...] fikcja. Jat wskazuje l/incent Cabie w swym niedawno opublikowanym pamflecie wydanym przez Demos, Już nie wiadomo, co znaczy to, że Bank Midland czy ICL nazywa się „brytyjskimi firmami" (ani dlaczego British Petroleum, British Airways, British Gas czy British Telecom noszą swe nazwy) W święcie, gdzie kapitat nie ma statej siedziby, a przepływ finansów pozostaje w dużej mierze poza kontrolą rządów poszczególnych państw, wiele mechanizmów polityki gospodarczej przestaje dziafać". Al berto Melucci sądzi zaś, że na skutek szybko rosnących wpływów ponadpaństwowych - „świato wych" - organizacji „przyspieszeniu uległo zarówno wykluczanie obszarów słabych [gospodarczo!, jak i otwieranie nowych kanałów przydziału środków, które, przynajmniej częściowo, zostały wyję te spod kontroli różnych państw narodowych".

Żródto: Z. Bauman, Globalizacja, Warszawa 2000, s. i.h

a) Wymień i odpowiednio nazwij wszystkie procesy globalizacyjne opisane w tekście.

Jacek Żakowski - Dwa lata temu ukazanie się „Globalizacji" wywołało coś w rodzaju intelektualnego trzęsienia ziemi. Czy ma pan wrażenie, że przez te dwa lata myślenie o przyszłości kapitali/nni i globalizacji zmieniło się istotnie?

Joseph Stiglitz - Oczywiście! Te dwa lata wydają mi się kluczowe dla myślenia o przyszłości <iiu halnego ładu gospodarczego. Przestaliśmy dyskutować o tym, kto jest za, a kto przeciw glob i ii racji. Dziś dyskutuje się o tym, jak zmienić zasady globalizacji. £...)

J. Ż. - To jest wpływ pana książki?

J. S. - Może w jakimś stopniu. Jak pan wie, w mojej książce krytykowałem na przykład wymir.wt* nie przez MFW [Międzynarodowy Fundusz Walutowy] liberalizacji rodzących się rynków firnu nur wych. [...] Fundamentaliści rynkowi z MFW domagali się na przykład, żeby Etiopia sprywatyzował# ■ sektor bankowy i otworzyła swój rynek usług finansowych na konkurencję międzynarodowych i oiu. ków. Cały etiopski rynek finansowy był mniejszy od jednego lokalnego banku w amerykańskim mm steczku. Etiopskie banki by padły. [...] To by była rzeź, nie konkurencja, chociaż zasadom woli u rynku stałoby się zadość i MFW byłby zadowolony. Aż mniej więcej rok temu MFW wreszcie pi/yT znał, że pochopna liberalizacja może zniszczyć stabilność gospodarki, zamiast ją umacniać, w«m gu tych dwóch lat fundamentalizm rynkowy zaczął się wreszcie cofać. Osiągnęliśmy istotne mi pi lektualne ustępstwa i jest powszechna zgoda co do tego, że konieczne są ustępstwa pofityi.nr

J. Ż. - To znaczy?

J. S. - Dotychczas globalizacja była asymetryczna. Skrojono ją tak, że lepiej służyła bogatym i Ulj nym. Runda Urugwajska WTO doprowadziła do tego, że dochody najbiedniejszych krajów sulrutią ryjskiej Afryki uległy dalszemu zmniejszeniu. Teraz jest zgoda, że po zliberalizowaniu handlu f\i% co sprzedają kraje rozwinięte, trzeba szybko zliberalizować handel artykułami, które mogą spmnF kraje najbiedniejsze. To będzie politycznie trudne, bo Unia Europejska i Ameryka będą chronir rynek rolny, ale innej drogi nie ma. I jest także zgoda, że trzeba zmienić system powoduj.n v kraje najbiedniejsze finansują ogromny deficyt amerykańskiego budżetu.

Żródto: J. Żakowski, AntyTINA, Warszawa 2005, ■«'

138