6
strukturę dochodów za niesprawiedliwą. Poważna ich część przypada bowiem klasom posiadającym, które w zbyt małym stopniu wykorzystują je w celach przyspieszenia wzrostu gospodarczego. Większość ludności natomiast uczestniczy w niewystarczającym stopniu w podziale dochodów, cierpiąc nadal ubóstwo i utrzymując wskutek tego swoją produktywność na niskim poziomie. Myrdal domagał się zatem przeprowadzenia przez państwo radykalnych zmian w podziale dochodów.
Wzrost siły gospodarczej państwa i rozszerzenie jego funkcji powinny doprowadzić do stworzenia warunków sprawiedliwości społecznej i zapewnić ewolucję krajów słabo rozwiniętych w kierunku „państwa dobrobytu". Jego poglądy w tej sprawie wynikały z doświadczeń prowadzonej w Szwecji polityki „welfare State’, a w pewnym stopniu z naiwnej wiary w sprawiedliwość społeczną, która - jego zdaniem - została osiągnięta w krajach tzw obozu socjalistycznego
W tej sferze swych rozważań Myrdal reprezentował wysoki stopień humanitaryzmu; pragnął, aby kraje słabo rozwinięte stały się domeną dobrobytu i szczęścia. Jednak w odróżnieniu od wcześniejszego okresu swoich badań naukowych zatracał poczucie realizmu. Wyrażało się to w jego stanowisku w kwestii przemian ustrojowych: deklarował się wyraźnie jako zwolennik utrzymania systemu kapitalistycznego w krajach słabo rozwiniętych, a jego program rozwoju zakładał unowocześnienie treści społecznych w działaniu państwa, lecz tylko w ramach kapitalistycznych form własności. Można z pewną dozą ironii stwierdzić, że wyobrażał on sobie przyszłość krajów słabo rozwiniętych jako tworzących kapitalistyczne formy produkcji przy zastosowaniu socjalistycznych form podziału.
W swojej fundamentalnej pracy Dramat azjatycki (Asian Drama. An lnąuiry into the Poverty of Nations, New York 1968) wyraźnie stwierdzał, że dotychczasowe procesy rozwojowe w krajach słabo rozwiniętych, zwłaszcza na terenie Azji nie przyniosły zasadniczych zmian i poprawy w poziomie gospodarki, a przed wszystkim nie stworzyły warunków do przezwyciężenia nędzy i niesprawiedliwości społecznej. Dostrzegając dramat azjatycki w postaci fiaska polityki rozwoju krajów zacofanych tego kontynentu sam stał się osoba dramatu, jako teoretyk, którego koncepcje nie spełniły się w praktycznej realizacji.
Myrdal w swoich późniejszych pracach rozwijał szeroki program postępowych reform, zwłaszcza w dziedzinie rolnictwa, jednocześnie poddając ostrej krytyce wiele negatywnych zjawisk występujących w krajach słabo rozwiniętych. Charakteryzując stan rolnictwa w tych krajach - przy czym opierał się głównie na przykładach krajów azjatyckich, a przede wszystkim Indii - ukazywał ich zacofaną strukturę agrarną i ekstensywny typ gospodarki. Na tym tle postulował konieczność radykalnej reformy rolnej w celu likwidacji przeżytków feudalnych i półfeudalnych Reforma rolna stanowiła, jego zdaniem, konieczny warunek przekształcenia struktury dochodów ludności, a równocześnie powinna w głównej mierze umożliwić modernizacją rolnictwa Proponowany przez Myrdala model rolnictwa opierał się na założeniu wprowadzenia gospodarstwa typu farmerskiego, ponieważ tylko one mogłyby zapewnić wprowadzenie innowacji produkcyjno-technicznych i adaptację zdobyczy „zielonej rewolucji". W tej sprawie Myrdal był realistą, gdyż uważał, że „zielona rewolucja" miałaby małe szanse powodzenia w warunkach istniejącej struktury agrarnej. Uważał przeto, że „zielona rewolucja" w żadnym razie nie jest w stanie zastąpić szerokiej i konsekwentnej reformy rolnej.
Pozostawał nadal zwolennikiem poglądów o kluczowej roli państwa w realizacji polityki rozwoju krajów słabo rozwiniętych. Jednak dostrzegał i krytykował niską skuteczność działania państwa i wskazywał na drastyczne braki i nieudolność, jakie występują w aparacie państwowym krajów słabo rozwiniętych. Stwierdzał, że