Mikroflora powietrza - Część praktyczna a). W celu określenia liczby drobnoustrojów w powietrzu uczestnicy ćwiczeń otrzymują płytki Petriego z jałowym agarem odżywczym.
Płytkę otwieramy, dbając o uniknięcie kontaktu podłoża z ręką eksperymentatora, a także wystrzegając się zanieczyszczenia podłoża (nie pochylać się nad otwartą płytką, nie dmuchać na nią). Wieczko płytki odkładamy ostrożnie na bok dnem do góry. Po upływie 5 minut zamykamy płytkę, na wieczku piszemy datę doświadczenia oraz inicjały eksperymentatora. Zakażone płytki wstawiamy do cieplarki o temp. 28°C. Jako kontrolę wstawiamy do cieplarki płytki identycznie przygotowane, które nie były jednak otwierane. Płytki ustawiamy w cieplarce zawsze dnem do góry, aby zbierająca się woda kondensacyjna nie zalewała powierzchni pożywki. Płytki wyjmuje się z cieplarki po 72 godzinach i przechowujemy do następnego ćwiczenia w chłodziarce o temp. 4°C lub w temperaturze pokojowej.
Określanie ogólnej liczby drobnoustrojów w glebie
1. W celu otrzymania próbki reprezentacyjnej pobiera się z badanego terenu kilka równoległych próbek gleby laską Egnera, najczęściej z głębokości 2-20 cm.
2. Pobraną glebę umieszcza się w woreczkach z folii lub słoikach z odpowiednim zamknięciem. Przewiezienie próbek do laboratorium i nastawienie doświadczenia powinno nastąpić w zasadzie w dniu pobrania próby. Jednocześnie z nastawieniem doświadczenia określa się suchą masę gleby. Znajomość zawartości wody jest konieczna do późniejszych przeliczeń.
3. W laboratorium miesza się pobrane próbki i przesiewa przez sito o oczkach o średnicy 1 mm. Z przesianej gleby odważa się 2 próbki po 10 g każda i wsypuje do kolbek zawierających po 100 cm3 jałowej wody. Wszystkie opisane tu zabiegi, a także dalsze należy prowadzić w sposób maksymalnie zabezpieczający przed przypadkowym zakażeniem.
4. Zawiesinę gleby w wodzie przygotowuje się na wytrząsarce. Z wstępnego rozcieńczenia (10-1), którego 1 cm3 zawiera 0,1 g gleby przygotowuje się dalsze. Z rozcieńczenia wstępnego pobiera sie jałową pipetą 1 cm3 zawiesiny i wprowadza do probówki zawierającej 9 cm3 wyjałowionej wody, uzyskując kolejne rozcieńczanie (10'2). W ten sposób postępujemy dalej aż do osiągnięcia wymaganego rozcieńczenia. Przygotowując każde rozcieńczenie, należy używać nowej jałowej pipety. Przed pobraniem zawiesiny do dalszego jej rozcieńczenia starannie ją mieszamy.
Konieczność przygotowania rozcieńczeń przed wysiewem gleby związana jest z bardzo dużą liczebnością drobnoustrojów w glebie.
Rozcieńczenie 1:10 zapisujemy w skrócie 10'1.