170
właściwym doborzm permmmtrów swobodnych tsk, sby w danych warunkach zapewnić w łoZyeku tarcie płynne oraz spełnić dodatkowe żądania (np. moż-llwle aałych wymiarów, możliwie małego tarcie ltp.) .
Obliczenia aprawdzejęce łożyska ślizgowego opierają się na komplecie danych o istniejącym łotysku i maję zwykle zwlęzek z weryfikację albo modyfikację konstr±tktll.
2.5.2.3. Obliczanie łoZysl<fi>oprzecznych smarowanych hydrodynamicznie przy obcięZenlu statycznym
Podana ponitej metoda opiera się na noaograaach opracowanych w WyZ-szej Szkole Technicznej w Magdeburgu przez zespół prof. Fleiechere i dotyczy przede wszystkim łoZysk z półpanwię (o kęcle opasania 180°), najczęściej stosowanych przy obclęZeniach statycznych. Oo łoZysk o innych kętaeh opasania mole być one stosowana tylko w przybliżeniu. W celu dokładniejszych obliczać łoZysk o Innych kętaeh opasania zaleca się przeprowadzić rachunek sprawdzajęcy metodę analltycznę, podenę na wykładzie lub zaczerpnięta z literatury.
Korzyści ze stosowaniu tej metody sę następujęce:
- stosunkowo prosty 1 całkowity tok liczenie,
- uwzględnia się w niej podstawowe dla łoZysk ślizgowych kryteria optymallzujęce:
I - możliwie duZej nośności łoiyska przy małych prędkościach lub
II - możliwie małych strat tarcia (przy oanym obcięZenlu 1 prędkości) .
Monogram obliczeniowy załęcza się do poradnika (załęcznlk nr l) , natomiast sama metoda będzie ilustrowana schematami tego nomogrsmu.
wymienione wyZaj dwie grupy kryteriów optymalizujęcych nożna zapisać naatępujęco:
I. Nośność (F) możliwie duZs, prędkość obrotowa n mała, najmniejsza wysokość szczeliny aoarowej hc możliwie duZa (ze względu na zachowania warunku tarcia płynnego), wymiary łoZyska d, 1 craz lepkość o-
leju n możliwie małei
f F h„
-■ ■ maksimum. (2.175)
dli} uo
OeZell do wzoru określajęcego parametr Sommerfelda (2.174) wprowadzić zwlęzek
(por. rye. 96) ,
to otrzymuje się zależność So(l - e)2
F
d 1 u> q
a po poanożeniu stronaal przez X■ 1/d:
XSo(l - e)2
oaz ,
(2.176)
gdzie B • - Jest natężenie® pracy łożyska.
a uj
W zależności (2.176) zawarty Jeet warunek według kryteriua 1, podany w (2.175). Funkcja ta daje rodzin* krzywych dla różnych wartości X z wyraźnym aakalwue. Połączenie punktów eekelaua tych krzywych daje linię ilustrującą o p t 1 a u e według kryteriua Z (por. wykrea A noao-graau, zał. 1 oraz rysunek acheaatyczny 98).
Rys.98. Schemat działania na noaogreaie dla łoZysk poprzecznych. Projektowanie
II. Moaent tarcia aoZliwie aały oraz dodatkowo: aoZllwle du
że nośność (F) 1 aoZllwle,duża najanlejaza wysokość szczeliny ho:
M.
- alnlaua . (2.177)
F hO
Zależność tą przekształca się następująco:
H F r ■w’ r nr
riT * P”*7 " ~'K~ " ^7 • ■inl,u* * (2.178)
o o o o
Uwzględniając związek • f(So) • F(e . X) otrzymuje się zależ
ność jjr/hQ ■ <P (t) dla różnych X * const.
Zależność ta daje rodzinę krzywych o wyraźnym miniaua. Połączenie punktów minlaum linią Ilustruje o p t 1 r. u m według kryteriua II. Linię tę naniesiono również w nomograaie (p. zał. 1, wykres A oraz rysunek schematyczny 98) .
I