łowne1

'\

EKOLOGIA ZWIERZĄT ŁOWNYCH

Ekologia (Haeckel, 1866): interakcje miedzy osobnikami tego samego gatunku, innych gatunków, organizmami a środowiskiem, tworzenie biocenoz, rozmieszczenie przestrzenne, dynamika populacji, stabilność ekosystemów, krążenie energii i materii

Sarna (Capreolus capreolus)

Rząd: Parzystokopytne

Jelenie dzielą się na właściwe (jeleń europejski, jeleń sika, daniel) i rzekome (łoś, renifer, sarna, jelenie amerykańskie oprócz wapiti). Jelenie właściwe-mają kości śródręcza zrośnięte z II i V palcem, a ragkogie nic.\

^njk.

Sarna nie występuje w północnej Norwegii, ale poza tym to występuje w całe; Europie i AzijlAdo tajgi i tundry (tam też nie). Są następujące samy: syberyjska, tien-szańska. mandżurska, północnokaukaska. seczuańska.

-    suknia letnia (1,5-3- 6 cm; śr. 0,1 mm)- J

-    suknia zimowa: włos sfalowany z czarną końc6wka-brunatnczłotv-szary-biah*: 2--śr.O.Srmn 1

-    zmiana to wrzesień'‘październik i kwiecie.ńmai ix/x w/v

-jeśli zmiana opóźnia się w czasie to znaczy, że zwierzę jest w ziej kondycji (ewentualny odstrzał)

-    na przełomie maja i czerwca rodzą się koźlęta, które mają na grzbiecie charakterystyczne białe plamy (irucnoje w słońcu odnaleźć wśród roślin), po 2-3 miesiącach następuje wymiana tc-gc włosa na włos dorosły, a we wrześniu na włos zimowy, nieco ciemniejszy niż u dorosłych

-    wielkość saren jest różna w zależności od regionu (Niemcv-67cm w kłębie, Syberia 90cm. w Polsce 70-?4cm

-    masa ciała ¹2kg (południowa Europa); 16 kg (Polska), 30 kg (Rosja)

-    czynniki determinujące masę ciała:

1) pólnoc-poludnie

2) wysokość npm

3) warunki pokarmowe (klasa gleb): im wyższa jakość gleb tym w iększe i mocniejsze samy

4) zagęszczenie populacji 51naso/.viv

6) wiek (do S lat); po 8 latach regres

7) wahania sezonowe (wiążą sic z uprawą roślin, urodzajem kasztanów, żołędzi i brukwi) pokrój saren w różnych klasach wieku: z wiekiem opada głowa.

Gruczoły zapachowe:

-    czołowe (między wyrostkami przednimi u rogacza): pociera rogami i w ten sposób znaczy swoją obecność

-    szczoteczkowe (w okolicy skoku) u obu płci (jak szybko rusza zw ierzę, to wtedy jest silne wyciśnięcie gruczołu i inne zwierzęta wiedzą o tym)

-    .napletków: sromowe - głównie w okresie ruj się uaktywniają; umożliwiają spotkanie się samca z samicą

-    budowa: duże gruczoły potowe, skupiska tkanki gruczołowej o szerokim świetle, wyścielane nabłonkiem izcpryzmatyęzrym; są tu leź komórki mioepilęlialnę; posiadają także przewód wy dzielni czy

-    są stymulowane czynnikami emocjonalnymi i hormonalnymi

-    gęsia wydzieliną jest rozkładana przez bakterie

Budowa ciała:    '    ^: w-j-—? 7 ¹ -    rjfo©e«.

-    7c 13 th 61 8coce

-    wątroba bez woreczka żółciowego -jądra 12g w zimie i 70° w lęcie

-    ślinianki 6x większe niż u ow<cy

-    szybka fermentacja i wchłanianie w żwaczu -jelita 2x krótsze niż u owcy

-    bobki brunatne, ok. 14mm

0(/i 33

0    0\1    3    0

3+1    030

sumie 20 zębów, P3 trójdzielny mc na stałe

Zęby: dorosła 0    0\1    3    3    koźlę

3+1    033

4/0

-w sumie 32 zęby: P3 dwudzielny -do J_4 miesiąca wszystkie mleczaki zostają wymi

Określanie wieku po zębach:

1