013201

194

chcą więc ładniej wyglądać; albo mają skazę, lub kilka pieprzyków na twarzy, których nie chcą światu okazać¹⁴."¹*

Pożary gasimy wodą, podobnie zapalenie oczu najlepiej i najpewniej potrafimy wodą usunąć. Gdy dzieci, zanim jeszcze chodzić umieją, zapadną na zapalenie oczu, co się często zdarza, wówczas najlepiej zrobisz, gdy dziecko takie zanurzysz codziennie we wodzie na jedną do dwóch sekund. Również trzeba dać mu mokrą koszulę codziennie przez 2 do B dni; później raz tylko w tygodniu: — albo możesz dziecię razem z koszulą zanurzyć we wodzie, i po 1 lub 2 sekundach zawinąć je w kocyk. Zapalenia te często są tak silne i uporczywe, że powieki silnie obrzmiewają, a dziecko oka otworzyć nie może.

W przypadkach takich potrzeba zrobić także okłady na oczy. Świeży ser dobrze rozmieszany, przyłożony cienko na oczy i przymocowany działa wybornie; trzeba * jednakże odmieniać go, gdy wyschnie i przyłożyć świeży. Także serwatki użyć można w tym wypadku. Dobrym środkiem jest także herbata ze skrzypu; trzeba jednakże odmieniać okłady co 15 do 20 minut. Gdy zapalenie oczu jest bardzo uporczywe, trzeba polewać całą głowę zimną wodą codziennie raz, czyli zastosować polanie głowy.

Zapalenie oczu wywołuje zazwyczaj silny napływ krwi do głowy. Gdy do tego przyłączy się zewnętrzna przyczyna, np. zaziębienie, a zapalenia zaraz nie usuniemy, : wówczas rozszerzają się znacznie żyły, a cała głowa przepełnia się nadmierną ilością krwi. Występuje wtedy zapalenie oczu, które gdy dłużej trwa, ściąga znowu krew do głowy, a każda drobnostka może znowu nowe wywołać zapalenie tak. że dziecko nieraz w jednym roku może przebyć 4 lub 5 razy zapalenie oczu. W przypadku takim, trzeba dzieci hartować dobrze przez czas dłuższy, aby krążenie krwi było uregulowane, a krew poprawiona. Na zapalenie oczu zapadają także dzieci, którym często cieknie , krew z nosa, a to już jest dowodem, że za wiele krwi napłynęło do głowy.

Na okłady można używać odwaru ze skrzypu, świeżej wo d y, odwaru ze świetliku lekarskie go, 1 krótko odwaru z takich ziół, które chłodzą i ściągają.

Po zapaleniach takich, pozostają zwykle resztki choroby w głowie. Gdy więc małe powstanie zapalenie, które spo-strzedz zaledwo można, wówczas zdarza się często, że rano oczy dzieci są zupełnie zlepione, i z trudem zaledwo można je otworzyć. Znak to, że oczy i głowa nie są jeszcze wolne od zapalenia, wydzieliny te pochodzą bowiem ze zapalenia. Trzeba więc starać się o wydzieliny i hartowanie, aż cały ustrój uwolnionym będzie zupełnie z materyj chorobotwórczych. Najskuteczniejszem jest pół-kąpiołek, codzień raz lub co dwa dni raz; raz w tygodniu zawinąć dziecko w mokrą koszulę na 1 godzinę. Zawijanie nie powinno trwać dłużej nad 1 godzinę, inaczej wywiąże się za wielkie rozpalenie i rozognienie, które chorobę napowrót wywoła.

Wiele jest takich dzieci, które dostają wrzody w najrozmaitszych częściach ciała, na palcach, na nogach, na uszach; u dzieci szkrofulicznych występują wrzody na oczach. Gdy u nieszczęśliwych tych dziatek zapalą się nadto oczy, cierpią one wówczas wiele bardzo; uleczenie jest nadzwyczaj trudne, gdyby się działać chciało tylko na same oczy. Tylko wtenczas pomoc jest pewna przy tych zapaleniach, gdy cały stan ustroju poprawimy. U takich dzieci przedewszystkiem wadliwem jest krążenie krwi, organizm- ich słabowity, krew chora, niezdrowa, krótko całe ciało jest we wszystkich swych częściach chore, a biedne stworzenia nie znajdują najczęściej dostatecznej pomocy; co najwyżej ulgę im tylko dać można. Przed czasem stają się kalekami, niedołęgami, i okropne znosić muszą męki. aż śmierć nędzy ich kres położy.

Jakkolwiek choroba ta należy do innego rozdziału, w krótkości jednakże powiem tu, jak usunąć zapalenie oczu u dzieci. Przedewszystkiem potrzebują one dobrego wiktu; żadnych napoi wyskokowych, żadnych potraw korzennych; natomiast słód z mlekiem gotowany, zupa posilna, zupa chlebowa, a z prostej mąki rozmaite legu-miny. Mięso, rosół, piwo, wino uważam za szkodliwe. O ile organizm dziecka pozwala, daj mu koszulę zamaczaną w odwarze ze siana, raz lub dwa razy w tygodniu, przez co rozpuścimy wszelakie stwardniałe materje, znajdujące się w najrozmaitszych częściach ciała. Prócz tego trzeba dziecko codziennie zanurzyć we wodzie na jedną lub dwie sekund; jeżeli słabowite, zrobić to co drugi dzień. Przebywać nadto na świeżem powietrzu jak naj-

13*