0004001

72

które z tych wypraw odbył w towarzystwie Chałubińskiego, co zresztą jest już mniejszej wagi, skoro w opisie wycieczki do Morskiego Oka, jako najbardziej typowej, poniekąd wyczerpał temat, o ile chodziło o gromadne wycieczki pod egidą „króla Tatr“.

VII.

W tymże roku 1882, gdy wreszcie w centrum Zakopanego stanął okazały, choć drewniany, Dworzec Towarzystwa Tatrzańskiego, posiadający, oprócz pokoi na piętrze, wielką salę balową, koncertową i teatralną, i ładną czytelnię, i restaurację z werandą, i gdy restaurację wzięli w dzierżawę Ferdynand Turliński (przyszły twórca Nonszalanckiego Pa-onu w Krakowie) i Gustaw Finger, dawny leśniczy Homola-czów, a jednocześnie dyrektor poczty w Zakopanem, „dworzec" ten, odgrywający rolę miejscowego Kursalu, odrazu stał się punktem zbornym gości zakopiańskich. Stąd wieczorami, bądź na werandzie, gdy pogoda sprzyjała temu, bądź w sali restauracyjnej, gdy na dworze było chłodno lub słotno, gromadziło się tu przy stolikach, przy winie lub herbacie, sporo przedstawicieli sztuki, literatury i nauki polskiej, a w ich liczbie widziało się nieraz i największe „znakomitości", znęcone możnością pogawędki w gronie znajomych. Między innymi przychodził tu prawie co wieczór Chałubiński, ksiądz Stolarczyk, ks. Sutor, Baranowski, Anczyc, Pawlikowscy, Asnyk, Świerz, Eliasz.

Najweselej bywało zwykle przy stoliku, przy którym siedział niewyczeipany w humorze Anczyc, sypiący dowcipami, facecjami, anegdotami, jak z rękawa, tak iż niktby w nim wtedy nie domyślił się autora patetycznego T y r t e u-s z a i patrjotycznych pieśni z r. 1863. Serdecznie zaprzyjaźniony z Chałubińskim, który w nim cenił nietylko znakomitego pisarza i poetę, ale i wyjątkowo sympatycznego człowieka o złotem sercu, autor Kościuszki pod Racławicami, gdy w sierpniu 1881 roku urządzono w Zakopanem składkową ucztę na cześć Chałubińskiego, ucztę, w której i górale brali udział, uświetnił ją toastem, znakomicie malującym rolę i stanowisko „profesora" w tem uroczem pod-górskiem ustroniu, coraz bardziej rozwijającem się za jego sprawą i wpływem.

Toast ten brzmiał, jak następuje:

W przecudnem ustroniu kochanej tej ziemi.

Kędy się przyroda czarownie tak stroi,

Z uczuciem przyjaźni, sercami szczeremi Zebrali się dzisiaj u Tatrów podwoi

I starsi mężowie, i chłopcy te zuchy,

Poważne niewiasty i dziarskie dziewuchy.

Jedno nas uczucie dziś tutaj gromadzi,

A mniejsza, kto w jakim zrodził się w zaborze:

Wszyscy Cię kochamy, wszyscyćmy Ci radzi,

I wszyscy Cię uczcić chcą, zacny doktorze,

Za tyle poświęceń, za trudy i cnoty 1 serce Twe złote i humor Twój złoty.

Bo czy się choroba zagnieździ pod strzechą,

Czy biedak pod nędzy brzemieniem ulegnie,

Tam zacny profesor bez zwłoki wraz biegnie Z pomocą dla ciała, dla duszy z pociechą.

A kędy się zjawi, wnet smutek rozwieje,

Jak chmury słoneczko, gdy rankiem jaśnieje.

A każdym tym czynem kieruje myśl wzniosła,

Czy radzi jednemu, czy drugim pomoże,

Czy każe każdego wyuczyć rzemiosła,

Czy tu da na zasiew, czy tam znów śle zboże,

Czy dziatkom strapionym matusię ocali,

Czy Kasę założy dla biednych górali.

I jakaż go za to spotyka nagroda,

Czy order, czy złoto, tytuły, zaszczyty?

Jedyną nagrodą ta luba swoboda,

Gdy ujrzy po pracy wyniosłych Tatr szczyty I hoży lud górski, potoki i skały Gdy pieśń mu zagrają gęśliczki Sabały.