0033

18

ZIEMOMYSŁ (i. X. X.. GÓRKA), MIESZKO I.

I. 1. 2.

i. N. N. (Kilka żon poganek).

Że ojciec Mieszka żył w poligamii, zdaje się nie ulegać wątpieniu, albowiem jeszcze o Mieszku samym w czasach jego pogańskich mamy ten sam fakt poświadczony (I. 2.). Jak o nim jednak, tak i o żonach jego nie mamy jakichkolwiek wiadomości.

i a. [Górka].

Hagek^{1 2}) podaje, iż Ziemomysł miał żonę imieniem (lorkę. Źródła tej wiadomości nie przytacza i niewątpliwie też nie miał go wcale, wiadomo bowiem, że w opowiadaniu pierwotnych dziejów Polski opierał się głównie na Kadłubku i Długoszu, którzy o imieniu żony Ziemomysła nic nie wiedzą. W ogóle źródła historyczne polskie z całego okresu wieków średnich (nie mówiąc o późniejszych), nie dotykają nigdzie, choćby ogólnikowo tylko kwostyi małżeństwa czy małżeństw' Ziemomysła: tylko Kron. Wielkop. ~), a następnie Długosz³) wspominają, że Ziemomysł z żony swrnj (Je morę, uxor enixa. est ... marem) urodził Mieszka. Obaj autorowłe nie wymieniają jednak jej imienia, co byłoby nastąpiło niezawmdnie, zwłaszcza'' u Długosza, gdyby byli mieli jakąkolwiek o niein wiadomość. Z czego wwnika, że pamięć o imieniu żony (żon) Ziemo-mysła nie utrzymała się w średniowiecznej Polsce nawrnt w tradyeyi. Wiadomość Hageka jest zatem zgoła nieprzydatną dla historyi. podanie zaś jego uw-ażać należy za jeden z licznych, właściwych temu autorowi wymysłów.

2. Mieszko I.

Poświadczony jako syn Ziemomysła w całym szeregu zapisek kronikarskich i rocznikarskich, przytoczonych powyżej (/. IX W szeregu synów Ziemomysła kładę go na czele, albowiem od pierwszej oliwili wystąpienia swego w historyi .Mieszko jest właściwym przedstawicielem państwa polskiego, ezem się stał niezawodnie na zasadzie starszeństwa w stosunku do innych znanych nam jego braci. Dokładne zestawienie rozmaitych fonu jego imienia, podanych w źródłach współczesnych i późniejszych, znajduje się u Zeissherga⁴) który idąc zresztą za wskazówką Miklosicha⁵), słusznie odrzuca formę Mieczysław' jako anachroniczną, powstałą dopiero później, a upowszechnioną główmie przez Długosza, ale z drugiej strony sam popełnia błąd, przyjmując dlań formę Miseco, nic odpowiadającą zgoła duchowi języka polskiego. Jedynie możliwą jest tylko forma. Mieszko, poświadczona tak co do niego jak i późniejszych książąt tego imienia przeważną częścią źródeł polskich rocznikarskich. kronikarskich i dyplomatycznych (Mescho, Mesco, Męsko, Mjeszko, Mieszko)⁶): takie samo brzmienie ma to imię także w innych językach słowiańskich, jak n. p. w czeskim "). Nie da się wykazać, iżby już Mieszko i nosił imię zachodnio Lamberta, albowiem zapiska Nekr. Merseb.^s): Lamperitts sire Misico dux Polonio mm nie odnosi się. jak to niżej wykażemy [II. .7), do Mieszka I.

Nie mniej też błęduern jest przypuszczenie⁹), jakoby Mieszko nazywał się Dagouem, oparte na znanym akcie >Darowizny (iniezna*. w którym Dojone iudex et Ote senatrix (druga żona .Mieszka) zapisują Polskę Stolicy apostolskiej¹⁰). Mniemanie to opiera się na przypuszczeniu, że Dagone oznacza Pic co Degen, t. j. miecz, imię to ma być zatem prostem tylko tłomaczeniem imienia Mieczysław. Przecinko temu podnieść przedewszystkiem należy, że imiona zachodnie, jakie pierwsi Piastowie przybierali, nie były nigdy tłomaczeniem ich polskiego znaczenia Po wtóre, imię to, o ile się z niein w Polsce spotykamy (od czasów Krzywoustego), brzmi zawsze Dogno. nigdy Dagone i nie jest nigdzie poświadczone jako identyczne z imieniem Mie-

1

Annal. Bohem lit. .pil. — Mon. Pol It. 182. — 3) Hist. Pol. I. 108. — 4) Miseco I , Archiv 1. ósterr.

2

Gesch. XXXVIII. 59 uw. 1. — 5) tlber die slayischen Personennamen w Denkscli r. d. Wiener Akad. Phil. hist. Classe X. 298.—

3

6) Por. też Lewicki, Mieszko II. Rozpr. Ak. Pm. Wydz. hist.-lii. V. 113 uw. 1. — ") Erben, Reg. Boh. 149. 175. 181. —

4

8) Hofer, Ztschrift f. Archivk. 1831 I. 111. — 0) Maciejowski. Uwagi nad dzieiem Giesebrechta Wendische Geschichlen,

5

Bibl. Warsz. 184-1 1. 532 i P rzeździeck i, Mieczysław I. 334 w u w. — up Deusdedil, Coli. canon., wyd. Martinucci. 319.