0521

508

WŁODZISŁAW I (ż. ANNA); ANNA.

XI. 10. 11.

kie poprzednio przytoczone wiarogodne wzmianki źródłowe. Wobec tego przyjmuję, że data 1456 r. jest tylko datą obiaty, dokonanej w aktach warszawskich, i nie przesądza, jaką była data dokumentu samego, który tedy mógł być wystawiony przedtem, a więc co najpóźniej r. 1455.

Anna.

Że żona Włodzisława nazywała się Anną, stwierdzają Spom. Sochacz.¹), tudzież liczne dokumenty²), pośród których jeden dokument jej męża³), a jeden jej syna Włodzisława II⁴). Tę samą wiadomość ma też i Długosz⁵), z którego zarazem dowiadujemy się, że Anna była córką Konrada Kantnera, księcia oleśnickiego; ten ostatni szczegół stwierdza dokument Konrada Czarnego, księcia oleśnickiego i kozielskiego, syna Konrada Kantnera, z r. 1456 ⁶), w którym tenże Annę nazywa swoją siostrą.

Pod datą 12 września 1451 r.⁷) Włodzisław I zapisuje Annie, nazwanej już jego żoną, oprawę na ziemi sochaczewskiej; przed tą tedy datą przyszły do skutku jej zaślubiny. Wypadek ten cofnąć jednak należy co najmniej na kilka lat przedtem, już bowiem co najpóźniej r. 1446 przyszedł na świat pierwszy syn z tego małżeństwa (XI. 15.), tak że zaślubiny uważać należy za dokonane co najpóźniej r. 1445⁸).

W zabytkach historyografii współczesnej i w dokumentach przechowały się liczne ślady życia Anny po śmierci Włodzisława I. Pod datą 26 lutego 1462 r.⁹) jej syn Włodzisław II, do dzierżonej już poprzednio tytułem dożywocia wdowiego ziemi sochaczewskiej, przydaje jej jeszcze ziemię gostyńską. Pod datą 21 marca 1474 r.¹⁰) sama Anna wystawia dokument, tytułując się w nim księżną sochaczewską. Długosz^u) opisuje szczegółowo, jak Anna, dnia 2 lutego 1476 r., ustąpiła ziemię sochaczewską Kazimierzowi Jagiellończykowi; w zamian za to król, dwoma dokumentami z 6 lutego 1476 r.¹²), nadał jej miasta Koło, Brdów, Bolemów i Mszczonów. Niewątpliwie tedy do niej odnosi się wiadomość Kron. Komorow. ¹³), według której odbyta w Kole dnia 15 sierpnia 1482 r. kąpituła generalna zakonu franciszkańskiego podjętą została gościnnie przez Mustris domina Anna, ducissa condam Sochaczouiensis et tunc tenutaria in Colo. W archiwum miejskiem wro-cławskiem ma się znajdować pismo (dotąd drukiem nieogłoszone), z którego wynika, że Anna zmarła na krótko przed 29 marca 1481 r.¹⁴); pisma tego nie miałem możności sprawdzić, atoli widoczna, że albo data jego jest mylną, albo dotyczy ono innej osoby; z wiarogodnej bowiem zupełnie wzmianki Kron. Komorow. wynika, że Anna zmarła dopiero po 15 sierpnia 1482 r. Również niemożliwem jest przypuszczenie¹⁵), jakoby do niej odnosiła się zapiska Kalend. Płoc. ¹⁶) o śmierci księżny warszawskiej Anny, 25 maja 1418 r., a w związku z tein, także zapiska Nekr. Strzeln.¹⁷) o śmierci niepodanej z imienia księżny mazowieckiej pod datą 2 czerwca. Jak okazaliśmy, pierwsza z tych zapisek dotyczy Danuty Anny, żony Janusza 1 (X. 7.), a druga Aleksandry, żony Ziemowita IV (X. 9.).

ii. Anna.

Córkę tego imienia daje Ziemowitowi IV i Aleksandrze (X. 9.) Długosz ¹⁸), nadmieniając, iż była żoną Michała, syna Zygmunta Kiejstutowica, księcia litewskiego. W wykazie dobrodziejów Uniw. Jagiell.¹⁸) wymienioną jest princeps Mazoeie... Mustris domina Anna, conthoralis olim ducis Michalusco ; imię jej podane w tej części wykazu, która obejmuje osoby, w chwili jego spisania (1460 r.) żyjące. W tym ostatnim względzie zaszedł tu błąd niewątpliwy, albowiem Michał, umierając r. 1452, pozostawił jako wdowę inną córkę Ziemowita IV, Katarzynę (XI. 13.); musiała tedy Anna być mu poślubioną przed Katarzyną i umrzeć jeszcze przed

1

Mon. Pol. III. 121. — 2) Gołębiowski, Dzieje Pol.    III. 226; Kod. dypl.    Mazow.    nr. 202.    232. 283. —    3) Ibid.

2

nr. 196. — 4) Ibid. nr. 212. — 5) Hist. Pol. V. 217. 420. 638.    — 6) Kod.    dypl. Mazow. nr. 202.    —    ~)    Ibid.    nr. 196.

3

Regest tego dokumentu u Ry kac ze wskiego, lnvent. 345. — 8) Grotefend, Stammtafeln III. nr. 14 przyjmuje ogólnie, ze

4

zaślubiny odbyły się przed 12 września 1451 r, — 9) Kod. dypl. Mazow. nr. 212. — 10) Arcii. Sang. H. nr. 178. —

5

i*) Hist. Pol. V. 638. Tutaj odnoszą się dokumenty, przytoczone u Gołębiowskiego, Dzieje Pol. III. 226.— 12) Kod. dypl.

6

Mazow. nr. 232. 233. — 13) Mon. Pol. V. 231. — '4) Neustadt, Beitrage. Zeitschr. f. Gesch. Schles. XXII. 198. Za nim

7

Grotefend, Stammtafeln III. nr. 14. — 13) Kętrzyńskiego w    Mon. Pol. V.    452 uw.    b. i 740    uw. b.    —    10)    Mon.    Pol. V.

8

452. — 17) Ibid. V. 740. — 18) Hist. Pol. IV. 346. — 19) Cod.    epist. I. B.    dod. nr.    4.