0544

XII. 11. 12.

KAZIMIERZ III; BOLESŁAW V.

531

dzielnicy; cały szereg dokumentów z lat 1471 —1471 ^ poświadcza, że obok jurysdykcyi biskupiej wykonywał także czynności rządowe, i w jego też imieniu zakładały sądy miejscowe wadya pomiędzy proeesującemi się stronami^{1 2}). Dopiero r. 1475, a więc z chwilą konsekraeyi na biskupa, sprzedał według Geneal. Tomic.³) księstwo swoje Januszowi, i odtąd też nie ma śladów wykonywania przezeń czynności rządowych; jedyny bowiem dokument jego, z czasów po konsekraeyi pochodzący, z daty 20 marca 1476 r.⁴), zawiera już tylko rozrządzenie wsią do stołu biskupiego należącą.

Długosz w Zyw. bisk. płoc.⁵) i Historyi⁶) stwierdza, że w chwili wyboru na biskupstwo płockie miał święcenia dyakona i był już kanonikiem kapituły płockiej; w źródłach nie znajdujemy podstawy do wyjaśnienia pytania, w jakim czasie uzyskał kanonikat. Natomiast podaje tenże kronikarz ^{7 8 9}) dokładną datę wyboru jego na biskupa płockiego (po śmierci Ścibora, zmarłego r. 1471): rvypadek ten zdarzył się 9 czerwca tegoż roku. W istocie już pod datą 3 lipca 1471 r.^s) wystawia Kazimierz dokument, w którym tytułuje się electus ecclesie Plocensis; podobnież w innym dokumencie z tegoż roku bez daty dziennej¹’), który zatem wydany został po 9 czerwca. Znamy jeszcze z regestu inny dokument z tegoż roku^{10 11}), w którym używa tylko tytułu dur. Masonie; jeśli tytulatura jest tu dokładnie podaną, naówczas możnaby go odnieść do czasu przed 9 czerwca, jakkolwiek i ten wniosek nie jest koniecznym, albowiem w niektórych późniejszych dokumentach ⁿi, wystawionych już niewątpliwie po wyborze na biskupa płockiego, Kazimierz nie używa w tytule określenia, wyrażającego tę jego godność duchowną. Konfirmacya papieska na biskupstwo wydaną została według Długosza¹²) 16 grudnia 1471 r.; już też w dokumencie z 8 września 1472 r.^,3) nazywa się Kazimierz electus et confirmatus, a tak samo w kilku dalszych dokumentach¹⁴), z których ostatni nosi datę 28 września 1474 r. W tern dowód, że aż do tego czasu nie był jeszcze konsekrowanym, inaczej tytulatura jego byłaby się zmieniła na krótkie określenie: episcopus Plocensis. W rzeczywistości też stwierdza (leneal. Tomic. ¹⁵), że konsekracya Kazimierza nastąpiła dopiero r. 1475; ten sam szczegół znajduje się też u Długosza, który w Zyw. bisk. płoc.^1G) podaje, że między konfirmacyą a konsekracya jego upłynęły cztery lata, a w Historyi¹⁷) zamieszcza nawet zupełnie dokładną datę tego wypadku: 10 września 1475 r. W dokumencie z 20 marca 1476 r. ¹⁸) mieni się już Kazimierz pokrótce: episcopus Plocensis.

Wspomniany co dopiero dyplomat jest ostatnim, jaki po tym księciu dochował się do naszych czasów. Jeszcze jednak w dokumencie Bolesława V z 6 lutego 1480 r.¹⁹) wspomniany jest Kazimierz jako żyjący, a już w brewe Sykstusa IV z 28 września t. r.²⁰) jako zmarły. Datę zgonu jego zapisują też zgodnie pod r. 1480 Varia e codd. Ploc.²¹), Wawrzyńca z Wszerecza Zyw. bisk. płoc.²²), Geneal. Tomic.²³) i Łubieńskiego Katal. bisk. płoc.²¹), ten ostatni widocznie na jakichś wcześniejszych, wiarogodnych zapiskach oparty, podaje bowiem zarazem datę dzienną śmierci Kazimierza, 9 czerwca, zupełnie zgodną z datą dzienną, przekazana przez Geneal. Tomic., z której Łubieński nie użytkował²⁵).

12. Bolesław V.

Synem Bolesława IV, albo dokładniej Bolesława IV i Barbary, mienią go Geneal. Mazow. Wargoc.^2G), Geneal. Mazow. Czart. II²⁷), Geneal. Tomic.^2S) i Długosz ²⁹); sam też Bolesław w kilku dokumentach ³⁰) stwierdza

1

Kod. dypl. Mazow. nr. 224. 225. 227—229; Rykaczewski, Invent. 357; Milewski, Herbarz 8 nr. 9, 22 nr.

2

25, 36 nr. 32. 234 nr. 286, 274 nr. 337; Hel cel, Starod. prawa poi. pomn. II. nr. 4108. — 2) Milewski, Herbarz 81 nr. 95. —

3

Acta Tomic. VIII. 172. — 4) Kod. dypl. Mazow. nr. 238. — 5) Mon. Pol. VI. 611. — 6) Hist. Pol. V. 561. — 7) Ibid.

4

V. 561. — 8) Kod. dypl. Mazow. nr. 224. — 9) Milewski, Herbarz 8 nr. 9. — 10) Rykaczewski, Invent. 347. —

5

U) Kod. dypl. Mazow. nr. 225.    — 12) Hist. Pol. V. 561. — 13) Kod.    dypl. Mazow. nr. 227. —    14) Ibid. nr. 226.    228. 229.    —

6

15) Acta Tomic. VIII. 172. —    16) Mon. Pol.    VI. 611. — 17) Hist.    Pol. V. 562. —    18)    Kod.    dypl. Mazow.    nr. 238.    —

7

19) Ibid. nr. 246. — 20) Theiner, Mon. Pol. II. nr. 232. — 21) Mon. Pol. VI. 643. — 22) Ibid. VI. 612. — 23) Acta To

8

mic. VIII. 172. — 24) Długosz, Opp. orania I. 549. — 25) Mylnie Kozłowski, Dzieje Mazow. 347 uw. 1, toż Car o, Gescb.

9

Pol. V. A. 264 podają, jakoby Kazimierz zmarł dopiero 1481 r. — 26) Narbutt, Pisma histor. 294. — 27) p₀r. str. 437 uw. 5. —

10

28) Acta Tomic. VIII. 171. —    29) Hist. Pol.    V. 189. — 30) Kod.    dypl. Mazow.    nr.    213;    Lubomirski, Księga ziemi

11

czer. LVII uw. LXIII uw.; Milewski, Herbarz    251 nr. 312, 389 nr. 515, 421 nr 546.