17
Mieczysława posłał do niego z namową, do ś związku przeciw cesarzowi, Ulrich zaś kró- \ lewskiego syna uwięził i odesłał cesarzowi. \ Henryk już był doświadczył wojny z kró- \ lem Polskim, zapragnął z nieprzyjaciela i zrobió sobie przyjaciela. Syna Bolesława \ uwolnił i dał mu nawet straż honorową aż \ do granic własnych. Ta wspaniałomyślność \ istotnie Bolesława przyjaźni ej szym zrobiła \ cesarzowi, nie przeszkodziła jednak nowój ! wojnie, w którój Bolesław zapewnił sobie \ panowanie w Luzacyi i Misnii, o które to j kraje z cesarzem spór toczył. Gdy cesarz i gdzie indzićj był zatrudniony, odwrócił się \ Bolesław na północ, poskromił Pomorskich ! książąt i Prusaków pogan zhołdował. — s Mszcząc się na nich śmierci Ś. Wojciecha > i S. Brunona przyjaciół swoich, przymusił \ ich do przyjęcia wiary świętćj i nałożył na < nich roczny podatek. j
Powracając do Polski, na znak zwycięz-twa i granic Polskich słup żelazny w rze- \ ce Ossie, między Rogoźnem i Łaszczynem i wbić kazał, od czego miasto Słupa nazwa- S nie wzięło. Cesarz jeszcze nad rzeką Re- s nem miał do czynienia, a tymczasem woj- \ na w inną się stronę przeniosła. Święto- \ pełk syn Włodzimierza wielkiego a zięć \ Bolesława, udał się do niego o pomoc. Zo- <j stał uwięziony z powodu kłótni pomiędzy \ braćmi po śmierci ojca, o nierówny podział j kraju. Uciekł z więzienia i namawiał teścia, i aby się wmieszał w sprawy Ruskie, zachę- j cając go do zawojowania bliższych części \ Busi. Przystał na to Bolesław, chcąc uzy- i skąd wpływ na Ruś. Chciał go uprzedzid j Jarosław książę Nowogrodzki, pobudzony \ od cesarza i wszedł na Wołyń sądząc, że i Bolesław zatrudniony jest wojną Niemiecką, \ Spotkały się niespodzianie oba wojska nad J Bugiem. Po krótkićj walce zwyciężył Bolesław, zabrał ogromne łupy i wiele miast, i i obiegł Kijów. Lecz go ztamtąd nawróciła \ wiadomośd o wielkich do wojny przygoto- \ Waniach cesarza. Pustosząca wojna, wszczę- j 'Ja się znowu z Niemcami, w którój znisz- s czone zostały kraje: Luzacya, Miśnia i Cze- j ohy. Różnie chwiało się zwycięztwo, nako- \ nieć zawarto pokój: Bolesław zrzekł się Missni i Czech, zaś przy nim została: Luzacya i Morawa. Oprócz tego, obowiązali się Niemcy do pierwszój wojny dac posiłek z pięciuset zbrojnych. Teraz król Bolesław zebrawszy wszystkie siły, posiłki Nie^ mieckie, pięciuset Węgrów i tysiąc Pie-czyngów, ruszył znowu na Ruś. U przeprawy nad rzeką Bugiem spotkał go Jarosław. Sądząc, że w ich obecności rzeki przejść nie będą mogli, i gdy nadaremnie szukano przeprawy natrząsali się Rusini z Polaków, lecz Bolesław rzucił się wpław przez rzekę, za nim rycerstwo Polskie i nim się Rusini spostrzegli byli zwyciężeni. Teraz Bolesław obiegł miasto Kijów, a gdy poddać się nie chciało szturmem zdobył. Wjeżdżając na koniu przez bramę złotą zwaną, uderzył w nią mieczem, któren się wyszczerbił. Miecz ten późniój szczerbcem zwany, przywiązywano każdemu królowi Polskiemu przy koronacyi. Osadziwszy zamki okoliczne swoim rycerstwem, wysłał Bolesław trzy poselstwa: Do Carogrodu, do cesarza Henryka i ^do Jarosława, o oddanie córki, żony Swiatopełka. Lecz gdy się Bolesław do dalszój wojny gotował, a widział, że ludnośó kraju zwyciężonego niechętną mu była, wedle zwyczaju ówczesnego, wydał miasto Kijów na rabunek swoim żołnierzom, i z wielkim łupem i zakładnikami wracał do Polski. Znowu nad Bugiem spotkał go Jarosław z siłą przemagającą, lecz został powtórnie zwyciężony, a Polacy bez przeszkody wrócili do kraju. Bolesław po tej wyprawie zatrzymał na zawsze miasta Czerwono-ruskie.
Bart. O mój Stanisławie! Kiedyż my nie wiemy wcale jakie to kvaje, o których nam powiadasz i gdzie one leżą?
Stan. Przyjdźcie kiedy w dzień do szkoły. Mam te kraje narysowane na papierze, to wam je pokażę o ile potrafię.
Wójt. Ale proszę ciebie. Co dawniej wojen taki król jeden prowadził. Oj toż to miało co robie to rycerstwo Polskie, ta szlachta.
Jasiek. Ja się tylko nie mogę nadziwić
3