086

POŁONNE I HAMERNIA.

Przy ujściu Chomorca do Chomora, nad wielkim stawem, uformowanym z rozlewu rzeki, na Wołyniu, leży Połonne i Hamernia, własność hr. Dunin-Karwickich.

Zawrotne są dzieje Wołynia, skoro nawet nazwa „Wołyń“ nie* wiadomo skąd pochodzi. Czy istniał w zmroku wieków ów zamek, stary, legendą osnuty, a „Wołyniem¹¹ się zwący, u zbiegu Huczwy z Bugiem?

Wiadomo jeno, że ziemia Wołyńska, przed Unją jeszcze, przedstawiała obraz pierwotnej sielskości.

W pasie północnym puszcze ciemne, wody rzek mnogich, piaski

♦ - » _r

Hamernia.

nagie i trochę pastwisk leśnych. W pasie środkowym resztki starych ruskich dworzyszcz i kaszteli¹. W pasie południowym stepy bezbrzeżne, na nich rzadkie chutory, niekiedy ziemianki.

Lecz czuwać na onej ziemi Wołyńskiej należało, gdyż wróg się zaczajał i znienacka się jawił. Turek i Tatarzyn od południa, bojarzyn ruski od północy.

Przeto powstawały zamki, co obronność ubezpieczały.

Tak powstały zamki hospodarskie: Łucki, Włodzimierz, Krzemieniec.

Powstały zamki kniaziowskie, gniazdowe: Ostróg, Zasław, Dubno, Zbaraż, Zwiahel, Klewań.

Wyrosły siedziby obronne ziemian starodawnych: Berestecztko, Hoszcza, Kisielin.

Podźwignęły się dawne stanice, jeszcze z czasów waregskich: Ste-pań, Peresopnica, Dorobuż.

87