Niegdyś Latawa stanowiła część dużego majątku, skonfiskowanego Tadeuszowi Drużbacfciemu za udział w organizacji powstania 1863 roku. Chlubnie zapisane jest imię Tadeusza Drużbackiego, rycerza „owego roku", „gdy nasze serca wezbrały nadzieją". Ziemię mu skonfiskowali, a córka Anna dziedziczyła cząstkę, która zaborowi nie podpadała, jako własność jej matki. Jest więc Latawa dziedzictwem Anny Drużbackiej z ogólnym obszarem 430 hekt.
*
H U K O W.
Huków mamy w powiecie kamienieckim, ziemi Podolskiej,
Jest własnością Wandy z Dwernickich Aleksandrowei Sadowskiej.
Dobra Hukowskie wchodziły pierwotnie w skład majątków hrabiów Lanckorońskich, od których przeszły do rodziny Jaszowiskich. Ostatni z tej możnej rodziny Stanisław Jaszowski sprzedał w 1821 roku Huków wraz z Krasiłowem i innemi wsiami Grzegorzowi Sadowskiemu, po którym dostał się synowi Julianowi. Juljan Sadowski zostawił go w spuściźnie córce swej jedynaczce Marji z Sadowskich Gothardowej Dwernickiej, matce obecnej właścicielki, która przez małżeństwo z Aleksandrem Sadowskim, znanym działaczem społecznym, wniosła go z powrotem w dom rodziny Sadowskich.
Jeden z folwarków Hukowskich zwał się „Stepem", gdyż w końcu XIX wieku został po raz pierwszy zaorany. Na „Stepie" widnieje zdaleka „Rozbita Mogiła" — dawny warowny obóz z czasów wojen tatarskich i bitwy pod Oryninem.
Dwór I łukowski wybudowany był przez Jaszowskich, przerabiany przez Juljan a Sadowskiego i Gotharda Dwernickiego — ojca obecnej właścicielki. Zawierał sporo pamiątek dawnych czasów, meble po generale Dwernickim, przywileje, między innymi przywilej na miasteczko z XVII wieku.
Cały majątek, położony o pół kilometra od Zbroczą, uległ kompletnemu zniszczeniu. Dom, park, ogrody zostały zrównane z ziemią tak, iż śladu po nich nie zostało. Kaplica z grobami rodzinnemi na cmentarzu katolickim rozbita i zbeszezeszczona, a szczątki zmarłych wyrzucone. W 1920 roku zostały one ponownie zebrane, w dwucli trumnach złożone i zamurowane w obecności proboszcza z Orynina.
Ogólny obszar ziemi wynosił 1350 morgów, w tern 250 morgów lasu. Część Hukowa odeszła w działach rodzinnych do sąsiedniego majątku Mar-janówka, który przypadł w udziale Dwernickim.
14