FizykaII19201

186

pierścieniem kanału powietrznego połączone i za pomocą różnych muszkułów rozmaicie poruszać się mogą.

Wewnętrzna ściana krtani jest przedłużeniem tej rury, która się coraz bardziej ścieśnia, zostawiając nareszcie małą tylko szparę, zowiącą się szparą głosową czyli głośną (glottis). Brzegi tej szpary są utworzone dwiema cienkiemi i bardzo spreży-stemi błonami, mającemi nazwę wiązadeł czyli strun głosowych. Z przodu są one przyrośnięte do chrząstki tarczykowej, na przeciwnej zaś stronie jedna z nich przyrosła do jednej, a druga do drugiej chrząstki nalewkowej, wskutek czego te struny według większego lub mniejszego, właściwemi muszkułami załatwianego zbliżania się do siebie rzeczonych chrząstek, mogą rozmaicie być naciągnięte, przez co głośnia wnet szerszą, wnet węższą się staje. Nad wargami tej szpary głosowej znajdują się dwa wo-reczkowate wydrążenia (yentriculi Morgagni), ciągnące się 8 do 9 linij na bok, jedno na prawej, a drugie na lewej stronie. Górne brzegi tych woreczków tworzą niejako drugą szparę głosową, leżącą 5 do 6 linij powyżej tamtej. Tę górną szparę zamyka nakrywka krtaniowa (epiglottis), nagłośnią zwana, mającs kształt chrząstki prawie do trójkąta podobnej i jednym bokieu z przodu przyrosłej. Ona to nie dopuszcza potraw i napoju do krtani i kanału powietrznego, zsuwających się po niej do rury pokannowćj, prowadzącej do żołądka. Jeżeli zaś mimo to zaleci pod nią odrobina pokarmu lub napoju, powstaje zaraz gwałtowny konwulsyjny kaszel, który ją ztamtąd wytrąca. Budowę krtani objaśniają rysunki Fig. 85 i Fig, 86 (obie na nast. str.). Fig- 85 przedstawia przednią połowę krtani, otrzymaną wskutek cięcia pionowego, patrząc na nią z tyłu, a jest przecięcie chrząstki obrączkowej, b tarczykowej, c dolnych strun głosowych, d górnych strun głosowych. Pomiędzy temi dwiema strunami, widać na tej fig. wyraźnie woreczki Morgagniego, tudzież coraz większe zwężanie się rury powietrznej aż do strun dolnych. Fig. 86 okazuje szparę głosową, patrząc z góry na nią. Już Ferrain ¹) okazał był na drodze doświadczenia, że wiązadła porównać można w pewnym względzie z naciągniętemi stronami. Biot i Ca-gniard de la Tour zastąpili je sprężystemi błonami z kauczu-

1

idem. de l’Academie de Sciences, 1741