493
inny kąt, wówczas widzimy cztery obrazy tego przedmiotu, które wtedy tylko zupełnie równą jasność posiadają, gdy nachylenie rzeczonych płaszczyzn ku sobie wynosi 45°. Dla obserwowania zmian w jasności'obrazów ze zmianą tego nachylenia, obraca się jeden kryształ na ścianie drugiego tak, aby ciągle te same powierzchnie były ze sobą zetknięte i tylko ów kąt zmieniał się stopniowo. Z badania w mowie będącego zjawiska okazało sie, co następuje: 1) Gdy główne przecięcia obu kryształów są do siebie równoodległe, promień zwyczajny, występujący z pierwszego, w przechodzie swoim przez drugi doznaje tylko zwyczajnego załamania, promień zaś nadzwyczajny tak samo znowu tylko załamania nadzwyczajnego. 2) Gdy główne przecięcia tych kryształów są do siebie prostopadłe, wówczas zwyczajny Promień, opuściwszy kryształ pierwszy, ulega w drugim tylko prawom nadzwyczajnego załamania, promień zaś nadzwyczajny' załamuje się w nim według obu głównych praw pojedynczego załamania. 3) Gdy główne przecięcia obu kuy ształów zamykają kąt 45°, obydwa przez załamanie w pierwszym krysztale powstałe promienie załamują się w drugim po części zwyczajnie, Po części nadzwj czajnie, i dla tego każdy z nich rozpada się w tym drugim znowu na dwa promienie zupełnie równej jasności, wskutek czego mały przedmiot poczwórnie widzimy. 4) Przy ^ażdem innem nachyleniu tych dwóch płaszczyzn ku sobie, oba ■ Promienie, zwyczajny i nadzwyczajny, występujące z pierwszego spatu, doznają w przechodzie przez drugi, także podwójnego załamania, jak w poprzednim wypadku, ale jasności tych czterech promieni, opuszczających kryształ drugi, nie są jednakie i różnią się między sobą tern bardziej, im więcej kąt między główne mi przecięciami obu kryształów zawarty, zbliża się do 0U lub 90°. Oznaczy wszy obydwa z pierwszego załamania pochodzące promienie dla skrócenia mowy głoskami Z (zwyczajny) i -V (nadzwyczajny), zatem przez ZZi ZN promienie, na które Z • Przechodzie przez drugi kryształ rozpada się, a przez NZ, NA 0'bjdwa tak samo z /V wskutek podwójnego załamania w tym drugim krysztale powstające promienie, łatwo się przekonać, iż ZZ i Y.y są tem jaśniejsze, im więcej główne przecięcia obu spatów do równoległości się zbliżają, a przeciwnie promienie