FizykaII63201

628

z prędkiego wpadnięcia zimnego prądu powietrza w miejsca, gdzie jest powietrze cieplejsze, np. gdy w zimie ostry wiatr północno-wschodni najedzie raptownie na łagodny wiatr południowo-zachodni. Natenczas częstokroć nietylko gęsty śnieg pada, ale także pioruny z krótkiemi grzmotami pojawiają się. W strefie gorącćj podczas trwania pory deszczów podnosi się znaczna ilość pary wodnćj z powierzchni ziemi do wyższych zimnych warstw atmosfery, gdzie się wnet w gęste czarne chmury zhija, które wśród nawalnych ulew z grzmotami pozbywają się swój wody. Te zjawiska powtarzają się tam w onćj porze roku co dzień regularnie, hędąc skutkiem peryodycznego podnoszenia sig znacznej ilości pary w górę i następnego jej powrotu do ziemi z piorunami i grzmotami Do utworzenia się burzy z piorunami w lecie u nas, t. j. w strefie umiarkowanej, potrzebny jest wilgotny stan atmosfery i ziemi. Z pary, podnoszącej się w górę, tworzą się najprzód tak zwane < hmury pierzaste albo wełniaste, które sklepieniu niebios nadają białawe wejrzenie. Dl^0, przywrócenia równowagi w powietrzni spuszczają się potem zimne prądy powietrza na dół i są przyczyną powstawania chmur kłębiastych, bahcanowatych; w których rozwija się później elektryczność w kszałcie piorunów z grzmotami. Te spadające na dół masy powietrza są prawdopodobnie przyczyną burzy grzmo-towej, która wieje z chmury i trwa w regule tylko czas krótki-Burze grzmotowe powstają najczęściej w godzinach popołudniowych, bo wtenczas właśnie dla największego upału dziennego pi ądy powietrzne, idące do góry, obfitują najbardzićj wparg-W górach burze powstają też bardzo często wskutek mocnego wiatru południowego, który sprawia rychłe podnoszenie się ciepłego powietrza po spadzistości ich ścian do,góry. Naci krajem płaskim srożą się zaś burze, skoro prądy takie, podnoszące sji prędko w górę, natrafiają w'wyższych warstwach na wiatr zimny. Nawałnice grzmotowe przy wulkanicznych wybuchach P°' choclzą też ztąd, że mocno ogrzane i parą nasycone masy P⁰' wietrzą, goniąc z wielką prędkością do góry, natrafiają w znacznych wysoicościach na wiatry zimne, które sprawiają raptowne skroplenie ogromnych mas pary, w ten sposób w górę podniesionej. Więcćj o tem, tudzież o zjawiskach podczas burzy¹ o przestrogach w czasie bicia piorunów, o gradzie, trąbach mor-