683
daje ciało, którego działanie magnetyczne na zewnątrz jest całkiem = 0. Takie musi być uporządkowanie molekułów magnetycznych w żelazie i stali, gdy one nie są magnesami.
15) W magnesach naturalnych zdarza się■ prawie zawsze, 12 pomiędzy właściwemi biegunami, będącemi na końcach magnesu, okazują się tak zwane poboczne bieguny czyli punktu pośrednie, t. j. miejsca mocniejszego objawu działań magnetycznych, niż w najbliższem sąsiedztwie. W magnesach sztucznych takie punkta, osłabiające całkowite działanie magnesu, poja-"lają się wtenczas, gdy przy magnesowaniu stali-nie zachowuje Sl§ ściśle przepisów, opartych na doświadczeniach i teoryi, na nich osnutej.
16) Miękkie żelazo nie długo zatrzymuje swój magnetyzm, który nabywa w okręgu działalności magnesu lub w zetknięciu 2 nim, i dopóty tylko jako magnes się objawia, póki pod wpły-wem magnesu zostaje; w stali zaś można wzniecić magnetyzm stały albo przez stosowne pocieranie mocnym magnesem, naturalnym lub sztucznym, albo za pomocą prądu elektrycznego, a w małych stalowych igiełkach nawet przez światło fioletowe, działające na jedną tylko połowę takiej igiełki, podczas gdy druga jej połowa jest nakryta.
17) Temperatura na powstanie i zatrzymanie magnetyzmu bardzo znaczny wpływ wywiera. Siła magnesu .pomniejsza się 2 Podniesieniem jego temperatury. Rozegrzanie go aż do białego żarzenia niweczy w nim magnetyzm zupełnie.
§ .100. Teoryczny pogląd na zjawiska magnetyczne. Okoliczne ta, że najmniejsze części magnesu, oddzielone od niego, są 2nowu zupełnemi magnesami o-dwóch biegunach, jest powodem, 12 (jak to już wyżej nadmieniono), przyczyny magnetycznych objawów magnesu szukamy w polarności jego części zbiorowych, czyli molekułów. Wielkość tychże nieznana jest w każdym razie tak nieznaczna, iż zmysłami dostrzedz icli niepodobna; dlatego Zwykle dają im nazjvę mugneTi/cznych pierwiastków. Siła magnesu w obec każdego punktu' magnetycznego jest wypadkową 1 działań wszystkich magnetycznych pierwiastków na punkt ’ mowie będący. Wielkość magnetyzmu, panującego w tym Punkcie, daje się ocenić tylko według siły, jaką on tamże wy-