FizykaII80401

758

z otiu wirujących cewek staje się elektromotorem; można je wiec podobnie jak kubki woltaiczne, połączać w jeden stos, stawiąc albo jednę za drugą dla otrzymania niejako stosu o dwóch ogniwach, albo jednę obok drugiej dla utworzenia niejako prostego ątosu o dwa razy większej powierzchni, a o połowę mniejszym oporze przewodzenia-, niż w pojedynczej cewce indukcyjnej.. Pachytrop Stólirera, wystawiony w fig. 443, ma następujące urządzenie. AA jest płytka żelazna, utrzymująca żelazne walce obu cewek i przebita w samym środku swoim osią obrotu całego przyrządu. Na tej osi naprzeciwko komutatora jest umiesz-, czony kawałek drzewa, na dwóch bokach spłaszczony, który służy za postument przyrządu w mowie będącego. Na nim znajdują się najprzód cztery blaszki miedziane, oznaczone na rysunku cyframi 1. 2, 3, 4. Do 1 i 2 są przymocowane dwa równoimien-ne końce drutu obu cewek, obydwa zaś drugie końce jego do 3 i 4. Dajmy na to, że np. koniec drutu, od prawej cewki idący i przy 1 utwierdzony, jest w pewnej chwili dodatnio elektrycznym, wówczas koniec druta cewki lewej, będący równocześnie dodatnim, jest przy 2 umocowany. Koniec drutu, na blaszce 4 przytwierdzony, prowadzi do lewej, koniec zaś, przymocowany na o, do prawej cewki. Te więc obydwa końce są w onćj chwili ujemnemi. Od 1 prowadzi drut miedziany h do pierwszej, od 4 inny drut h clo drugiej półpierściennej nakładki komutatora. Rzeczone cztery blaszki 3, 2, 3, 4 leżą na obwodzie koła, w którego środku umieszczony jest krążek ze słoniowej kości, dający się obracać około osi, przez tenże środek przechodzącej. Na nim znajdują się dwa miedziane odosobnione od siebie prążki wideł-kowate, narysowane w figurze w takiem położeniu, iż ramiona ich niedotykają się blaszek miedzianych. W tym razie obwód cewek nie jest zamknięty, obracanie więc ich około wspólnej osi za pomocą korby u górnego koła nie wywołuje żadnych strumieni. Pokręciwszy zaś kościanny krążek o tyle, aby blaszki 1 i 2 z je-dnemi widełkami, 3 zaś i 4 z drugiemi zostały połączone, dodatni strumień prawćj cewki idzie teraz wprost do 1, a lewej dopiero przez 2 i odpowiednie im widełka tamże; drut przeto h prowadzi dodatnie strumienie obu cewek do pierwszego półpier-ścienia na komutatorze, zkącl one potem razem przez drut k do blaszki 4 dostają się, idąc dalej od 4 wprost do lewej cewki,