FizykaII87901

873

się czarna bańka tennoskopu różnicowego, i za pomocą sześciennego naczynia blaszanego z gorącą wodą (100°C), ustawionego w pewnem oddaleniu przed tćm źwierciadłem na osi jego. Mel-loni zaś wykonał te doświadczenia z nierównie większą punktualnością, używając do nieb swego przyrządu (fig. 461) z sześcianem H, którego wysokość 7 do 8 cm. wynosiła, napełnionym w ^s/_i częściach gorącą wodą i ustawionym na walęowćj bla-szance z lampką wyskokową, której płomień po dnie jego się rozlew^yał. Kolumna termoelektryczna po usunięciu wszelkich pośrednich narzędzi, w przydanym rysunku znachodzących się, ustawia się tak, aby środek sześcianu był na równej wysokości z poziomą osią kolumny. Wszystkie cztery boczne ściany tego naczynia były. inaczej przyrządzone; jednę powdekała sadza, drugą biel ołowiu, trzecią tusz, a czwarta była starannie wygładzona (polerowana). Według tego, czy się jednę, czy drugą ścianę obróci do kolumny, okazuje igła termomultiplikatora co raz inne od- « chylenie. Z tych uważanych odchyleń dają się ułożyć z łatwością stosunki, w jakich różne ciała pod względem mocy wyrzucania promieni ciepła stoją do siebie. Melloni otrzymał tym sposobem następujące liczby: dla sadzy 100, bieli 100, kleju rybnego 91, tuszu 85, gumilaki 72, a dla czystego metalu 12; zatem te same, co dla mocy pochłaniania u tych samych ciał. Moc więc wyrzucania promieni z wygładzonej powierzchni metalicznej jest tylko = ¹²/₁₀₀ cz. tej mocy, jaką posiada sadza. On przekonał się też, że ta moc u tego samego metalu zmienia się z gęstością jego, gdyż płytka lana wyrzuca zaw^rsze więcej promieni, niż kuta i w^ralcow^rana. Skoro się tylko powierzchnię wygładzonej płytki metalowej, przedtem należycie kutej, t, war dem ostrzem porysuje, zaraz przez to moc promieniowania znacznie podniesie się, bo przez porobione rysy przezierają miejsca, w których metal mniej jest gęsty. U płyt lanych i wygładzonych bez znacznego ciśnienia porysowanie powierzchni zostaje bez wpływu na moc promieniowania, która przez nie raczej się trochę jeszcze pomniejsza, bo przy tćm zawsze małe ciśnienie na płytkę musi być wywarte, zatćm gęsteść metalu choć w niektórych miejscach nieco się powiększa. U ciał zaś, których gęstość nie może nledz zmianie przez ciśnienie, jak u kości słoniowej, szkła, marmuru i t. p. rysy na ich powierzchni porobione żadnego wpływu

Fizyka T. IL    JJQ