795
n.ia 1. Dwie płaskie cienkie sprężyny stalowe, dające się mniej lub więcej napiąć za pomocą śrubki, są tak do stelagi maszyny
Fig. 444.
przymocowane, iż przednie ich końce, widełkowato rozcięte, cisną z góry na rzeczone półpierścienie. Na fig. 444 są one umyślnie narysowane w oddaleniu od wałka z one-mi nakładkami dla lepszego przeglądu. Sprężyna <S dzieli się na grabki c i d\ sprężyna T na grabki fig. Z pierwszą śrubka kleszczowa a (fig. 443) Te dwie ostatnie śrubki nie-
Fig. 443.
jest w połączeniu, z drugą zaś b. chaj będą znowu ze sobą połączone. W położeniu, odpowied-uiem fig. 443 i fig. 444, sunie się d po pierścieniu 2, g po k, podczas gdy grabki c i /'są całkiem wolne. Jeżeli zaś 1 od u dodatnią elektryczność otrzymuje, podczas gdy 2 z ujemnym końcem //; drutu w połączeniu zostaje, wówczas dodatni strumień idzie od h przez 1 do 4, a przez grabki g do śrubki b, od tej przez łącznik wprowadzony do a, ztąd zaś przed d i 2 do ujemnego końca drutu h cewek. Jeżeli tedy oś obrotu dla postrzega-cza, stojącego na przodzie maszyny, kręci się tak, jak skazówka na zegarze, to półpierścienna nakładka 2 opuści wnet grabki d, nakładka 4 grabki g a c przyjdzie na 1, f na 3. Wówczas tak sloi komutator, iż ta zmiana równocześnie ze zmianą kierunku strumienia w cewkach następuje, zatem w tej chwili h dodatnim, 4 zaś ujemnym końcem druta cewkowego staje się; dla tego dodatni strumień idzie teraz od h do 2 i 3, ztąd przez /’ do b i t. d.; strumień więc dodatni znowu w tym samym kierunku od b do a