FizykaII91301

90 7

wszelkie ciepło, udzielone wodzie od chwili zawrzenia, na samą zmianę jej stanu skupienia zużyte bywa, gdyż para, z wody stustopniowej temperatury powstająca, posiada także temperaturę -j- 100°C. Dla oszczędzenia przeto materyału palnego należy ogień jod kuchnią zmniejszyć, skoro rosół kipie zacznie, bo mięso ugotuje się na miękko już niżćj punktu wrzenia a mocniejszy dowóz ciepła idzie na daremne odparowanie wody z garnka i bezpotrzebne uiszczenie drzewa. Gdy zaś temperatura naczynia nie o wiele różni się od temperatury cieczy w' niej zawartej, więc wodę można gotować w cynowych a nawet papierowych naczyniach, byleby tylko całkiem otwartych, które, jak wiadomo w stanie próżnym przy ogniu ostać się nie mogą. Doświadczenie uczy, że woda przechodzi w parę przy każdej, nawet dosyć nizkiej temperaturze, a nawet wre w temperaturze niższej od -J- 100°f,. jeśli powietrze nad nią jest znacznie rozrzedzone, jak np. na wysokich górach (na szczycie góry Montblanc, 4772 metrów nad powierzchnią morza, gdzie prężność pary tylko 417 mm. wynosi, przy-j- 84°C, w mieście Kwito przy 90" C), a tem bardziej pod dzwonem na talerzu machiny pneumatycznej gdzie przy prędkiem wypompowaniu powietrza woda na szkiełku od zegarka nietylko w^r zwykłej temperaturze pokojowej wre gwałtownie, ale nawet wskutek wielkiej utraty ciepła, którego aa utrzymywanie sprawy parowania najprzód sama j ej masa dostarczyć musi, całkiem zamarza, skoro pod szkiełkiem tem znajduje się stężony kwas siarkowy (SO_s -f-/70), który zabiera spiesznie powstającą parę. Fig. 4i0(a) wystawia przyrząd, do robienia tego doświadczenia bardzo przydatny. V jest szerokie naczynie, rzeczouym.kwasem napełnione, nad któ-rem parę cali wysoko płaska wewnątrz okopcona czareczka z korku leży na drucianym trójnóżku. W tej czareczce jest trochę Środy, która za wprawieniem pompy powietrznej w czynność najprzód zawre a potem wkrótce całkiem stężeje.

W miejscach, gdzie nie ma powietrza tylko para nad cieczą, zaczyna ta zaraz Fi470a    kipić,skoro przez raptowne oziębienie gór

nej części naczynia skropli się pewnailość