6
kresie czyli linii? Ta kresa idzie prostopadl e.—W jakimże więc kierunku idzie kresa prostopadła? Kresa prostopadła idzie w kierunku od góry do dołu. — Czy pion może iśc także ukośnie? Nigdy.— Dla czego „nigdy11? Dla tego, że pion przez ciężkość swoją musi zawsze prosto spadać ku ziemi. — Parnię-, tajże więc: Kierunek, który nie idzie prostopadle od góry do dołu, nazywa się kierunkiem pochyłym albo ukośnym. Powtórz! Kierunek który nie idzie i t. d. A więc i kresa taka będzie się nazywać pochyłą albo ukośną. — Jak się będzie nazywać taka kresa? Taka kresa i t. d.
Połóż teraz tabliczkę przed sobą! Weź rysik do ręki, trzymaj go tak, jak ja swój trzymam! Baczność! narysuję ci pion na tablicy. Narysuj go także! Teraz narysuj mi kresę prostopadłą! A teraz pochyłą! Pamiętaj: zamiast „kresa" mówi się także „1 i n i a". Narysuj mi więc linię prostopadłą i linię pochyłą!
f) Napisanie lit. „i“.—Kiedy już umiesz narysować linię prostopadłą i pochyłą, to potrafisz także lit. ,,i“ narysować czyli napisać. Uważaj tylko, jak ja ją wprzód napiszę! (Tabliczka poliniowana — Nauczyciel wykonywa io oczach, ucznia lit. „i" i każe to samo uczynić uczniowi.) Od środka linii cienka kreska do góry, do linii — tą samą kreską na dół do siebie a równo grubo — u dołu zakręcić w prawo — kropka u góry! Napisz ty teraz. Jeszcze jedno! Jeszcze jedno! Dobrze, coraz podobniejsze do mego! Napisz jeszcze dwa! Bardzo dobrze! Przeczytaj teraz wszystkie! J).
a) Streszczenio poprzedniej lekcyi. (Podając dziecku kilkanaście liter ruchomych, a między niemi Czy jeszcze pamiętasz o jakj^i to głosie mówiliśmy wczoraj? Pamiętam.— A o ja-
J) Chociaż litery przez ucznia wykonane zaledwie podobno będą do .,i“, nie trzeba się tćm zrażać, gdy się więcćj razy ta operacya powtórzy, przyjdzie wprawa, a i mały uczeń należycie „i“ napisze.
kim? O głosie „i”.— Czy nio odszukałbyś mi między tymi zna* % kami literki ,,i”? Dziecko odszukuje. — Powiódz mi teraz, jaki to wyraz ma ci zawsze przypominać głos i? Igła. — Powiódz więcej wyrazów, w których słychać głos i! Napisz mi teraz głoe
Jeszcze jedno! Jeszcze trzy! Przeczytaj wszystkie!
•
b) Pogadanka-. — Czyś widział kiedy pszczołę? Widzia,- r łem. — A gdzie? liaz w ogrodzie, a drugi raz na łące. Co robiły pszczoły w ogrodzie? Latały z kwiatka na kwiatek. —• Czemu nio latały z kamyka na kamyk? Nio wićm. Oto dla tego, ^ że pszczoły żyją słodkim s o k i o m, który dobywają z kwia* tów. Dla togo więc siadają zawsze tylko na kwiatkach." — Czyś widział kiedy z b 1 i z k a pszczołę jak zbierała słodycz z kwia* tów? Nie widziałem. — Oto gdybyś się przyjrzał pszczole, siedzącej na kwiatku, postrzegłbyś, że ona nie spożywa zaraz soków >• znalezionych w kwiatku, aleje wyssie, pyłok-zaś kwiatowy przy- A ' czepi do nóżek, u wszystko niesie do domu.—A gdzie mieszka s pszczoła? Pszczoła mieszka w u 1 u.-r Co to jest ul?') bljest maleńki domek, zrobiony zwykle z grube go pnia. Pień taki jest w środku wydrążony, ażeby pszczoły miały gdzie składać soki i pyłek z kwiatów. Soki te przerabiają tam na płyn bardzo słodki, który nazywamy miodem. Z pyłku zaś robią wosk a z wosku komórki. Czy już skosztowałeś kiedy miodu?
Do czego używamy miodu? Miodu używamy do chleba, do potraw i do lekarstw8^. Ozy lubisz miód? Ponieważ dobrze uważałoś zadam ci później zagadkę. \
Oprócz ułów z pni grubych, są także jeszcze inne ule. Jedni robią je zo słomy w powrósło skręconej; takie ule wyglądają jak wielkie banio; inni robią ule z desek; takie podobno są zupełnie do małych domków. Nio jeden gospodarz tna czasem więcej ułów niż krów, koni, gęsi i kaczek, bo kupcy za miód dużo płacą pieniędzy, a utrzymanie pszczół nic prawie nie kosztuje.
A teraz obejrzymy jeszcze pszczołę. (Nauczyciel pokazuje pszczołę, — Wbraktt p/ituralm/jH okazów trzeba -sije uciekać do obrazków). Co to jest? W«w,fl._=a-A<to co? 1’iersj.—A to co? Tułów.— Policz nóżki, ileż ich jest? Sześć. —A ile skrzydełek? A
-------- \
>) Nauczyciel pokaże dziecku albo uT naturalny lub rycinkę żulami (znajdującą się w II części Elementarza) opowie krótko i odpyta. ,
2) W ogóle czegokolwiek dziecko nie wie, wypada mu uzmysłowić! powiedzieć, ale zaraz i odpytać. .- J/* ,