Magazyn6
5701

949

DUMPING

produkcji, t. j. zarówno koszty stałe, niezależne od rozmiarów produkcji, jak i koszty zmienne. W tym wypadku niema eksportu deficytowego, a istnieje tylko narodowe zróżnicowanie cen. Na d. tym nie traci gospodarstwo społeczne, o ile ceny eksportowe pokrywają, całe koszty produkcji, zarówno koszty stałe jak i zmienne.

b)    D. w znaczeniu ściślej szem polega na tern, że ceny eksportowe pokrywają tylko koszty zmienne, a nie koszty stałe (niezależne od rozmiarów produkcji). D. tego rodzaju zwalnia zagranicę w całości lub częściowo od ponoszenia „kosztów stałych" (np. amortyzacji maszyn i budynków) w produkcji eksportowej, które obciążają wyłącznie tylko gospodarstwo krajowe. Jest to eksport deficytowy, pokrywany kosztem rynku wewnętrznego, albowiem zagranica zostaje zwolniona od części kosztów (t. j. kosztów stałych), przypadających stosunkowo na towary eksportowane. Jednakże charakter tego deficytu jest tego rodzaju, że gospodarstwo społeczne niczego nie może zaoszczędzić na wypadek wstrzymania d. Przeciwnie, może zajść wypadek, że po wstrzymaniu d. okaże się konieczność podwyższenia cen wewnętrznych, bo koszty stałe będą rozdzielane na mniejszy produkt.

c)    D. w najściślej szem znaczeniu polega na tern, że ceny eksportowe nietylko nie pokrywają kosztów stałych, ale także i części kosztów zmiennych (np. surowców i robocizny), które wyrównane zostają bądź potanieniem taryf, bądź ulgami podatkowani lub społecznemi, bądź zasiłkami ze wspólnych kas kartelu, który odbija sobie straty przez wysokie ceny wewnętrzne. Tu deficytowość eksportu prowadzi w ogólnym wypadku do bezpośredniej utraty wartości kapitałowych ze strony gospodarstwa społecznego Gospodarstwo społeczne zostaje opodatkowane na rzecz eksportu bądź pośrednio (przez wysokie ceny wewnętrzne), bądź bezpośrednio różnego rodzaju dopłatami.

Tylko w pewnych specjalnych warunkach mogą zajść wypadki, w których wstrzymanie eksportu dumpingowego w tern najści-ślejszem znaczeniu połączone będzie z jeszcze większemi stratami ogólno-spolecz-nemi. Rozstrzygnięcie tego może oczywiście nastąpić tylko przez dokładne odważenie strat i korzyści.

A więc np. w pewnych warunkach wstrzymanie eksportu dumpingowego może spowodować w odnośnej gałęzi dotkliwy spadek wydajności pracy; spowodować mo że bezrobocie, które nie będzie przez dłuższy okres czasu wyrównane przez wzrost zatrudnienia w innych gałęziach produkcji. Niejednokrotnie i koszta zmienne mogą być w pewnych okresach czasu specjalnie wygórowane ze względu na nadzwyczajne ciężary skarbowe (np. przy specjalnej daninie majątkowej) lub społeczne o charakterze przejściowym. W innych znów wypadkach chodzi o zniszczenie konkurenta (a więc o stosowanie d. tylko w okresie przejściowym), poczem silny wzrost cen eksportowych skompensować może straty poprzednie.

D. ad a) jest zwyczajną dyskryminacją cen. D. ad b) i c) jest tak zwanym eksportem stratnym, deficytowym. W istocie mówiąc o d. wogóle, d. bez dodatków, ma się na myśli zjawiska ad b) lub c).

D. ad a) możliwy jest przy istnieniu tylko protekcjonizmu celnego bez monopolu. Przemysłowcy, mający w kraju ochronę, pobierają inną cenę w kraju niż zagranicą, gdzie ochrony celnej nie mają.

Dla powstania d. ad c) potrzeba nietylko istnienia ochrony celnej, ale także istnienia monopolu wzgl. kartelu na rynku wewnętrznym, albo też polityki premij eksportowych, udzielanych z funduszów publicznych.

D. ad b) jest przypadkiem pośrednim. Zasadniczo i on jest możliwy, podobnie jak d. ad a), już tylko przy istnieniu ochrony celnej bez monopolu i bez premij, tu bowiem strata eksportera ma charakter względny (zaprzestanie takiego d. często eksporterowi nie daje żadnych korzyści), tak, iż eksporter może tego rodzaju d. uprawiać na własną rękę bez dopłat

O ile chodzi o postacie d., są one bardzo różnolite zależnie od tego, jakich środków pomocy używa się na pokrycie strat dla stratnego eksportu (ad b) lub c)), t. j. d. w znaczeniu ściślejszem i najściślejszem.

Mówimy o d. kredytowym, gdy straty pokrywa się w drodze nadmiernie taniego kredytu dla przemysłów eksportowych. Mówimy od. frachtowym, gdy straty pokrywa się w formie obniżek frachtowych, zastosowanych specjalnie dla przemysłów eksportowych. Mówimy od. skarbowym, gdy straty pokrywa Skarb Państwa w formie dopłat, zwrotów ceł, bonifikat lub ulg podatkowych. Mówimy o d. walutowym, gdy obniżka waluty na-