Magazyn6 901

8

ze znamieniem bezszyjkowóm, pędzelkowatóm. Owocki podłużne, lekko ściśnione, czasem guziczkowane, nagie albo zamknięte w okwiacie jagodowatym. Nasiono wzniesione, zrosło z nasiennikicm; z zarodkiem w osi białka mięsistego; z liBtniami jajowatymi; z rostkiom obłym i górnym.

Gat. 1. P. parząca [U. urcns Lin.], w języku ludowym zwana Zagawką, Źegawką, Żagawką, Zagawicą, Życzką albo dupką. FI. da. 731).— Posiada: kłąb podziemny, rozpłożący się, biały, pełon podobnychże włókien; łodygę zieloną, pełną, do 1 */j' wysoką, naprzeciwleglegałęzistą, prawie - 4kąt-ną, krósowaną, zieloną albo czerwonawo - fiołkową i pokrytą włosami parzącymi; liście ogonkowe, eliptyczne, na I" długie, grubo i tępo piłkowane, jasnozielone, ćme, prawie-5ner-wowe, bardzo parzące,— z przylistkami 2ma, kończysto-lan-cetowatymi, malćńkimi; kłosy po 2 w kątach liści, męzko-żeńskie, zaledwie że dłuższe od ogonków, odstające.— Jeden z najpowszechniójszych i najuporczywszych chwastów, wszędzie w Europie, Azyi i Ameryce północnój prześladujących człowieka, zwłaszcza po ogrodach warzywnych; kwitnie prawie przez cały rok.

Ziele i nasiona Pokrzywy mniejszej— herba et semina Urticae ui i noria, poczytywane były od dawien dawna sa dzielny lók; piórwsze jako czyszczące krew, roztwarzające i pędzące mocz— w chorobach piersiowych, krwiopluciu, żółtaczce, puchlinach i t. p; a drugie jako obwi-jsjijce i odmiękczające: dziś zaś, zaledwie jeszcze całój rośliny świóżój u-żywają do chłostania członków porażonych, a soku świóżego w puchlinach.

RODZINA XXXI.

Konopiowate [Cannabineae Endl.].

Kwiaty rozdzielnopłciowe. Męzkie: w gronach wiócho-watych, z okwiatem kielichowatym, 5działkowym, roztwar-tym; z pręcikami 5ma, z nitkami króciuchnemi; z główkami podłużuemi, 2woreczkowemi, 4rowkowemi, otwierającemi się w podłuż; bez śladu jajnika. Żeńskie: kłosowato skupione, z jednym przysadkiem, lub tóż z przysadkami liściastymi kil-kostronnie - dachówkowatymi, 2kwiatowymi; z okwiatem 1-działkowym, obćjmującym jajnik; z jajnikiem kulistawyra, 1 komoro wy m, 1 zalążkowym; z zalążkiem z podstawy prosto-ległym; z szyjką końcową, króciutką albo żadną; ze znamionami 2ma, nitkowatemi, omszonemi. Orzeszki lkomorowe, 2łuszczynkowe, niepękające , gładkie alboli tóż gruczołkowato - żywiczne a po rozrośnięciu się okwiatów stanowiące jakby szyszeczkę błoniastą. Nasiono wzniesione; z wnasien-nią mięsistą, naśladującą białko. Zarodek bezbiałkowy, ha-