Magazyn6501

133

tymi, krótszymi od kielichów, wklęsłymi i łatwo odpadającymi; o kielichach ubarwionych, ciernisto-kończystych, gruczołkowato - kropkowanych i miękkowłosych; o koronach na 1" długich, niebiesko-fiołkowawych lub rzadko białych, gru-czułkowato - kropkowanych, omszonych zewnątrz a wewnątrz brodatych. Ziarna okrągławe, lśnące, czarne.— Dzika rośnie po pagórkach w Europie południowćj, a uprawiana po ogrodach; kwitnie od maja do lipca.

Od najdawniójszych czasów ziela i kwiaty Szałwii— lierba et flores Salviae, przenikająco-wonne i ścingajijco-gorzkawego smaku, używanemi bywają — wewnętrznie w potach trawiących, a zewnętrznie w gnilcu i różnych cierpieniach dziąseł, ust i gardła, oraz do obmywania wrzodów i ran.

RODZAJ łiO. Rozmaryn [Rosinariiius Lin.].— Kielich dzwonkowato-jajowy, 2wargowy; z wargą górną całą a dólną wrębną; z gardzielą nagą. Korona z rurką bez pierścionka, z gardzitlą nieco - rozdętą, a z kraju 2wargowego łatkami prawie-równemi; z wargą górną wzniesioną i wykrojoną, a dólnój 3łatkowói i roztwartej— łatkami bocznemi podniesionemi, środkową zaś największą zwisł? i wklęsłą. Pręcików 2, dólnych, podnoszących się i wystających z wargi górnój; nitki osadzone w gardzieli korony, każde z krótkim ząbkiem przy podstawie; główki równowązkie, o 2ch woreczkach rozchodzących się. Szyjka wrębna, z łatką wyższą króciuchną; znamiona końcowe. Ziarna suche i gładkie.

Gat. 1. R. Ukarski [R. officinalis Lin.]. W. t. 154.— Podkrzew zawszezielony, 8' dorastający, tęgi, gałęzisty; z młodymi pędami cokolwiek-4ściennymi, kutnerowato - białawymi i prawie-opylonymi; z liśćmi bezogonkowymi, równo-wązkimi, (1” i 1’"), w podstawie zwężonymi, tępawymi, w brzegu całymi lecz podwiniętymi, pomarszczonymi, z wićrz-chu lsnącymi i ciemno - zielonymi, spodem biało - szarawo kutnerowatymi, a nawet czasem i tu nagimi; grona krótkie, z okręgów 3—Śkwiatowych,— o przysadkach jajowato-lance-towatych, krótszych od szypułeczek i biało-szarawo kutnerowatych; kwiaty blado-modrawe lub liliowe.— Porasta skały i stare mury do słońca w Europie nadśródziemnój, a po o-grodach prawie wszędzie uprawiany bywa; kwitnie od marca do maja.

Do dziś dnia ziele i kwiaty rozmarynowe— herba et flores Rorismarini są Ióharskiemi, a używanemi w razach podobnych innym wargowym: równie i olejek rozmarynowy— oleum Korisma-rini z nich otrzymywany, ale najwięcój zewnętrznie.

RODZAJ 11L Rehiotlka [Origaiuun Lin.], także Macierzyca.— Kielich jajuwo-rurkowaty, 10—13nerwowy, 5zębny; już z wszystkimi zębami równymi, już z 3ma górnymi nieco-dłuższymi; z gardzielą koBmatą. Korona z rurką